Δύσκολος ο χειμώνας για όσους έχουν φυσικό αέριο – Νέο σοκ στις τιμές

Οι βιομηχανίες της Ευρώπης, που πλήττονται από τις αυξήσεις στις τιμές ενέργειας, προετοιμάζονται για ένα ακόμη «σοκ» στις τιμές του φυσικού αερίου τους επόμενους μήνες, καθώς η ζήτηση για θέρμανση αυξάνεται και ο ανταγωνισμός με την Ασία για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) εντείνεται, ενώ η μείωση των ρωσικών προμηθευτών αποτελεί επιπλέον παράγοντα αβεβαιότητας.

Τι προκαλεί τη ραγδαία αύξηση των τιμών;

Από την ενεργειακή κρίση του 2022, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου εκτοξεύθηκαν κοντά στα 350 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh), πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες αναγκάστηκαν να μειώσουν ή και να κλείσουν παραγωγικές μονάδες, οδηγώντας σε απώλεια θέσεων εργασίας και μείωση της βιομηχανικής δραστηριότητας. Αυτό είχε αρνητικό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη, καθώς η ζήτηση φυσικού αερίου στην ΕΕ βρίσκεται πλέον 17% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της πενταετίας πριν από την πανδημία.

Την ίδια στιγμή, οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν φτάσει σε επίπεδα υψηλότερα από ό,τι το προηγούμενο έτος και οι αναλυτές προβλέπουν περαιτέρω αυξήσεις. «Η ανησυχία είναι ότι αφήνουμε την επιφυλακή μας επειδή οι τιμές της ενέργειας είναι χαμηλότερες τώρα από ό,τι το 2022», δήλωσε ο Svein Tore Holsether, CEO της Yara, της μεγαλύτερης εταιρείας λιπασμάτων στην Νορβηγία. «Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ότι εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από άλλες βασικές περιοχές όπως οι ΗΠΑ, η Μέση Ανατολή και η Ρωσία».

Η νευρικότητα στις αγορές εντείνεται λόγω της αβεβαιότητας για την ανανέωση ή όχι μιας ρωσικής συμφωνίας διαμετακόμισης φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, η οποία λήγει στα τέλη του έτους. Σύμφωνα με τον Francisco Blanch, επικεφαλής έρευνας εμπορευμάτων στην Bank of America, οι τιμές του φυσικού αερίου στην ΕΕ θα μπορούσαν να αυξηθούν έως και 70 ευρώ/MWh το επόμενο έτος, φτάνοντας σχεδόν τα 50 ευρώ/MWh σήμερα. Αυτό συγκρίνεται με τις τιμές των 17,58 ευρώ/MWh που παρατηρούνταν στην ΕΕ τα πέντε χρόνια πριν από την πανδημία, σύμφωνα με στοιχεία του LSEG.

Τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι γεμάτα κατά 85%, περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από πέρυσι, σύμφωνα με την Gas Infrastructure Europe. «Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι ο χειμώνας θα είναι δύσκολος», δήλωσε η Barbara Lambrecht, αναλύτρια στην Commerzbank, προσθέτοντας ότι ο ψυχρός καιρός αναμένεται να επιταχύνει την εξάντληση των αποθεμάτων, σε σχέση με τους δύο προηγούμενους ήπιους χειμώνες. Για να ενισχύσει τις προμήθειες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αύξησε τον στόχο πλήρωσης των αποθηκών, κάτι που αναμένεται να ασκήσει ακόμα μεγαλύτερη πίεση στις τιμές.

Η κρίση ενέργειας στην Ευρώπη έχει προκαλέσει την απώλεια σχεδόν ενός εκατομμυρίου θέσεων εργασίας στον τομέα της μεταποίησης τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bernstein. Ο πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, επισήμανε τον Σεπτέμβριο ότι η απώλεια του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου είχε «τεράστιο κόστος» για την ευρωπαϊκή οικονομία και ότι τα ορυκτά καύσιμα θα παραμείνουν απαραίτητα τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια.

«Παρόλο που οι τιμές ενέργειας έχουν μειωθεί σημαντικά από τα ιστορικά υψηλά τους, οι εταιρείες της ΕΕ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τιμές ηλεκτρικής ενέργειας που είναι 2-3 φορές υψηλότερες από αυτές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι τιμές του φυσικού αερίου που καταβάλλονται είναι 4-5 φορές υψηλότερες», αναφέρεται στην έκθεση. Οι τρέχουσες τιμές φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι σχεδόν πέντε φορές υψηλότερες από αυτές στις ΗΠΑ, όπου το φυσικό αέριο διαπραγματεύεται στα 3,095 $/mmBtu (περίπου 10,02 ευρώ/MWh).

Σύμφωνα με έρευνα των γερμανικών εμπορικών επιμελητηρίων (DIHK) τον Αύγουστο, οι υψηλές τιμές ενέργειας και η έλλειψη αξιόπιστων προμηθευτών ενέργειας εμποδίζουν τη βιομηχανική παραγωγή και ωθούν πολλές γερμανικές εταιρείες να εξετάσουν τη μεταφορά της παραγωγής τους σε χώρες με χαμηλότερο κόστος ενέργειας. Ο Σίγκφριντ Ρουσβουρμ, πρόεδρος της BDI (της γερμανικής βιομηχανικής οργάνωσης), προειδοποίησε για τον αυξανόμενο κίνδυνο αποβιομηχάνισης λόγω της «σιωπηλής μετανάστευσης» και της εγκατάλειψης μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Διαβάστε επίσης: Τέλη αερίου: Κερδισμένοι και χαμένοι από το ενιαίο τιμολόγιο

Στη Γαλλία, πολλές βιομηχανίες αναμένονται να λειτουργούν στο 70-80% της παραγωγικής τους ικανότητας φέτος το χειμώνα, κυρίως στον χημικό τομέα, λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας, όπως ανέφερε ο Nicolas de Warren, πρόεδρος του γαλλικού βιομηχανικού λόμπι Uniden. «Με τη βιομηχανία να βρίσκεται ακόμα στα τάρταρα, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η ζήτηση φυσικού αερίου από αυτόν τον τομέα θα επανέλθει φέτος», ανέφεραν αναλυτές της Rabobank, αν και υποδεικνύουν ότι ενδέχεται να υπάρξει κάποια αύξηση της ζήτησης για θέρμανση.

Αυτή τη στιγμή, τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ΕΕ είναι περίπου 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) χαμηλότερα από πέρυσι, και η διαφορά αυτή αναμένεται να καλυφθεί κυρίως από εισαγωγές LNG, όπως δήλωσε η Helge Haugane, επικεφαλής του τμήματος εμπορίας φυσικού αερίου στην Equinor, τον μεγαλύτερο προμηθευτή φυσικού αερίου στην ΕΕ. Η αυξανόμενη ζήτηση από την Ασία για LNG ενδέχεται να οδηγήσει σε σφιχτότερο ανταγωνισμό για τις προμήθειες, ενώ η ΕΕ έχει περιορίσει τις παραδόσεις ρωσικού LNG παρά την αποφυγή κυρώσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε 11,3 bcm LNG τον Νοέμβριο, κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Μέση Ανατολή.