Εφορία: Πληρώνετε κάθε χρόνο για τους… πεθαμένους συγγενείς σας!

Κάθε χρόνο, οι χήρες και τα ορφανά πληρώνουν διακόσια εκατομμύρια ευρώ για τις συντάξεις των εκλιπόντων συζύγων και γονιών τους. Στις περιπτώσεις των συντάξεων χηρείας και ορφανίας, η χήρα, εκτός από την εισφορά 6% για την υγεία στη δική της σύνταξη γήρατος, επιβαρύνεται με επιπλέον εισφορά 6% στη σύνταξη λόγω θανάτου του αποθανόντος συζύγου της.

Οι απώλειες των συνταξιούχων από τον φόρο 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ ανήλθαν σε πάνω από 30 δισ. ευρώ για την περίοδο 2016-2023 και προβλέπονται να ξεπεράσουν τα 4 δισ. ευρώ το 2024, σύμφωνα με τους επίσημους ετήσιους κρατικούς προϋπολογισμούς. Η ΕΝΥΠΕΚΚ υποστηρίζει ότι αυτή η οριζόντια παρακράτηση είναι απολύτως αδικαιολόγητη και παράνομη, ιδιαίτερα όταν επιβάλλεται στις χαμηλές συντάξεις, όπως οι συντάξεις χηρείας και ορφανίας. Όπως επισημαίνεται σε σχετική έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ, η λειτουργία της εισφοράς 6% αποκαλύπτεται έντονα στις συντάξεις χηρείας και ορφανίας, όταν η χήρα καταβάλλει επιπλέον εισφορά 6% στη σύνταξη λόγω θανάτου του αποβιώσαντος συζύγου, πέρα από τη δική της σύνταξη γήρατος. Το ίδιο απαράδεκτο καθεστώς, όπως αναφέρει η ΕΝΥΠΕΚΚ, ισχύει και για τα ορφανά, τα οποία πληρώνουν εισφορά υπέρ υγείας από τις μικρές συντάξεις που λαμβάνουν μέχρι μια ορισμένη ηλικία (18ο ή 24ο έτος) όταν χάνουν τον γονέα ή τους γονείς τους.

Όλα ξεκίνησαν το 2016 όταν ο νόμος Τσίπρα-Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016), επιβεβαιώνοντας διάταξη του τρίτου Μνημονίου (ν. 4336/2015), επέβαλε μέσω του άρθρου 44 ισόβιο φόρο-χαράτσι σε όλες τις συντάξεις, χωρίς εξαίρεση. Συγκεκριμένα, εκτός από την αύξηση της εισφοράς υπέρ υγείας από 4% σε 6% στις κύριες συντάξεις, εισήγαγε νέα εισφορά 6% υπέρ υγείας και σε όλες τις επικουρικές και τις υπόλοιπες συνταξιοδοτικές παροχές. Επιπλέον, με το άρθρο 39 του ν. 4670/2020 (νόμος Μητσοτάκη-Βρούτση), η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ επανακαθόρισε τους χαμηλοσυνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη χηρείας και ορφανίας, επιβάλλοντας και σε αυτούς οριζόντια παρακράτηση 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ.

Με την ευκαιρία διαβάστε κι αυτό: Φόρος έως και 40% στα γαμήλια δώρα: Πονοκέφαλος για συγγενείς και φίλους του ζευγαριού

Tα στοιχεία

Τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας (ΗΛΙΟΣ) δείχνουν ότι:

• Το ύψος των κρατήσεων υπέρ υγείας στις συντάξεις χηρείας ανέρχεται, μόνο για τον Ιούλιο 2024, στο ποσό των περίπου 15,5 εκατομμυρίων ευρώ. Σε ετήσια βάση, οι κρατήσεις που γίνονται από τους συνταξιούχους ανέρχονται στο ποσό των (15,5 εκατ. x 12) 186 εκατομμυρίων ευρώ.
• Οι κύριες συντάξεις χηρείας (θανάτου) ανήλθαν σε 649.312 με μέση σύνταξη το ποσό των 598,55 ευρώ, οι επικουρικές συντάξεις χηρείας σε 301.162 με μέση σύνταξη το ποσό των 129,08 ευρώ, και τα μερίσματα χηρείας σε 76.138 με μέσο μέρισμα ύψους 75,52 ευρώ.

Σημειώνεται ότι σε εκκρεμότητα παραμένει το σοβαρό θέμα με τις αλλαγές στις συντάξεις χηρείας. Ως προς τις περικοπές στις συντάξεις χηρείας, για 100.000 ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα (οι περικοπές, με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου, για τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο και τον ΟΓΑ έχουν γίνει από το 2020) τα δύο σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν τα εξής:

• Στην περίπτωση δύο συντάξεων, να υπάρχει επιλογή για μείωση κατά 50% της μικρότερης.
• Να περικοπεί κατά 35% το τμήμα της εθνικής σύνταξης των 427 ευρώ και όχι το ανταποδοτικό τμήμα, δηλαδή όχι το σύνολο της σύνταξης χηρείας.
• Η επιστροφή των ποσών που έλαβαν οι συνταξιούχοι εξαιτίας του ότι δεν έγινε η περικοπή να πραγματοποιηθεί σε πολλές δόσεις από το ποσό της σύνταξης που λαμβάνουν.

Το πρόβλημα αφορά και την καταβολή της εθνικής σύνταξης, που θα πρέπει να χορηγείται σε μόνο μία από όσες συντάξεις εισπράττει ο ίδιος δικαιούχος.