Η αµηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ζυγίζουν τις επιπτώσεις της νέας προεδρίας Τραμπ

Μηνύµατα υπενθύµισης της στρατηγικής εταιρικής σχέσης µε τις Ηνωµένες Πολιτείες έσπευσαν να στείλουν οι Βρυξέλλες και αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες συγχαίροντας τον Ντόναλντ Τραµπ, λίγο µετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσµάτων, που σηµατοδότησαν την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο. Παρά τα θερµά µηνύµατα προς τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, η ανησυχία της Ευρωπαϊκής Eνωσης για νέο «επεισόδιο Τραµπ 2.0» στις διατλαντικές σχέσεις ήταν φανερή, ιδίως µέσω της έκκλησης του Γάλλου προέδρου προς τους Ευρωπαίους ηγέτες για «συντονισµένη ευρωπαϊκήστρατηγική».

Ο Εµανουέλ Μακρόν προφανώς θέλησε να προετοιµάσει το «έδαφος» ενόψει των σηµερινών συζητήσεων των «27» για τις συνέπειες της «επιστροφής» Τραµπ για την Ευρώπη, στη διάρκεια του άτυπου δείπνου – που ως ειρωνεία της τύχης– θα διεξαχθεί µε «οικοδεσπότη» τον πιο ένθερµο υποστηρικτή του στην Ε.Ε., τον Ούγγρο πρωθυπουργό, στη Βουδαπέστη. Ο Βίκτορ Oρµπαν, άλλωστε, έσπευσε να κάνει λόγο για «τη µεγαλύτερη επιστροφή στην πολιτική ιστορία των ΗΠΑ», ενώ χαρακτήρισε τη νίκη του Τραµπ ως την πιο «αναγκαία» για τον κόσµο. Η στάση του Oρµπαν –που ως προεδρεύων του Συµβουλίου της Ε.Ε. θα υποδεχθεί σήµερα πάνω από 45 ηγέτες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας και αύριο το άτυπο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο– προβληµατίζει τους Ευρωπαίους διπλωµάτες για το εάν θα καταφέρουν να καταλήξουν σε κοινή συνισταµένη έναντι της νέας πραγµατικότητας στις σχέσεις µε τις ΗΠΑ. Παρ’ όλα αυτά, εκτιµούν ότι ο Ορµπαν στο δείπνο των «27» θα συµπεριφερθεί µε «θεσµικό τρόπο» και δεν θα επιφυλάξει κάποια έκπληξη –όπως έχει υπονοήσει– για πιθανή βιντεοσύνδεση µε τον Τραµπ. «Εχω δει την ατζέντα και δεν βλέπω κάποιον εξωτερικό καλεσµένο. Ελπίζουµε ότι δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις και η προεδρία έχει την ευθύνη», ανέφερε ανώτατος Ευρωπαίος διπλωµάτης.

Το ερώτηµα όµως που «επισκίαζε» χθες τις Βρυξέλλες ήταν εάν η Ε.Ε. είναι έτοιµη και σε ποιο βαθµό έναντι της προεδρίας Τραµπ; Ευρωπαίοι διπλωµάτες επιχειρούσαν να στείλουν µήνυµα ότι το «µπλοκ» είναι καθ’ όλα έτοιµο να υπερασπιστεί τα συµφέροντά του, εάν χρειαστεί. «Είµαστε έτοιµοι. ∆εν είναι άλλωστε το πρώτο επεισόδιο στις σχέσεις µας µε τον Τραµπ», σηµείωσε ένας εξ αυτών, ενώ υπενθύµισε ότι η Κοµισιόν έχει ήδη προετοιµάσει διάφορα σενάρια για πιθανή αντίδρασή της, ειδικά έναντι της απειλής του Ρεπουµπλικανού για καθολικό δασµό 20% έναντι των εισαγόµενων ευρωπαϊκών προϊόντων. «Εχουµε προετοιµαστεί και για αντίµετρα. Και είµαστε έτοιµοι να τα εφαρµόσουµε», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωµάτης. «Οι σχέσεις µε τις ΗΠΑ είναι αυτές που είναι. Θα πρέπει να υπενθυµίσουµε ότι αυτά που ενώνουν την Ε.Ε. µε τις ΗΠΑ φέρνουν πρόοδο στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ενώ αυτά που µας χωρίζουν… ανοίγουν σαµπάνιες σε Μόσχα και Πεκίνο», τόνισε έτερος συνάδελφός του.

Τη σηµασία της εταιρικής σχέσης µε τις ΗΠΑ έσπευσαν να υπενθυµίσουν η πρόεδρος της Κοµισιόν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου στα συγχαρητήρια µηνύµατά τους προς τον Τραµπ. «∆εσµευόµαστε από πραγµατική συνεργασία µεταξύ των λαών µας. (…) Ας εργαστούµε από κοινού για µια διατλαντική εταιρική σχέση που θα συνεχίσει να αποδίδει για τους πολίτες µας», υπογράµµισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ ο Σαρλ Μισέλ σηµείωσε ότι «ως σύµµαχοι και φίλοι, η Ε.Ε. προσδοκά τη συνέχιση της εποικοδοµητικής συνεργασίας µας». Πρόσθεσε ωστόσο ότι «η Ε.Ε. θα επιδιώξει την πορεία της σε ευθυγράµµιση µε τη στρατηγική ατζέντα ως ισχυρός, ενωµένος, ανταγωνιστικός και κυρίαρχος εταίρος».

Τη «στρατηγική ατζέντα» εξάλλου υπενθύµισε προς τους Ευρωπαίους ηγέτες ο Μακρόν, προειδοποιώντας παράλληλα – και ενώ είχε προηγηθεί τηλεφωνική συνοµιλία µε τον Ολαφ Σολτς– να µην υιοθετήσουν τη στάση «καθένας για τον εαυτό του» και να δώσουν έµφαση στις κοινές αµυντικές ανάγκες.

Πηγή φωτογραφίας shutterstock

Η Ουκρανία άλλωστε είναι ζήτηµα που «καίει» περισσότερο την Ευρώπη, ως ο µεγαλύτερος «δωρητής» της και ενώ το Κίεβο εξαρτάται πολύ από την αµερικανική στρατιωτική στήριξη στον πόλεµο εναντίον της Ρωσίας, που δεν µπορεί να αντικατασταθεί από αντίστοιχη ευρωπαϊκή. Ανησυχία προκαλεί και τυχόν αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ, για την οποία έχει «απειλήσει» συχνά ο Τραµπ. Ο γενικός γραµµατέας της Συµµαχίας, Μαρκ Ρούτε, υπενθύµισε µε νόηµα ότι το ΝΑΤΟ βοήθησε «να προωθηθούν τα συµφέροντα των ΗΠΑ, να πολλαπλασιαστεί η αµερικανική δύναµη και να παραµείνουν οι Αµερικανοί ασφαλείς».

Παρά τα θερµά µηνύµατα προς τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο, η ανησυχία για τις διατλαντικές σχέσεις ήταν φανερή.

∆ιπλωµάτες έστειλαν µήνυµα ότι το «µπλοκ» είναι καθ’ όλα έτοιµο να υπερασπιστεί τα συµφέροντά του, εάν χρειαστεί.

Πληροφορίες: εφημερίδα Καθημερινή