Η λειψυδρία απειλεί το 50% της παραγωγής τροφίμων

Οι επιπτώσεις έπειτα από δεκαετίες καταστροφικής χρήσης της γης και κακοδιαχείρισης του νερού, σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση, είναι εμφανείς, καθώς σχεδόν 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν έλλειψη νερού, οι καλλιέργειες πλήττονται και πόλεις βυθίζονται, ενώ ακόμη και η στάθμη των ποταμών στην κοιλάδα του Αμαζονίου έχει πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ.

Πάνω από το 50% της παγκόσµιας παραγωγής τροφίµων κινδυνεύει να εξαφανιστεί µέσα στα επόµενα 25 χρόνια εξαιτίας της λειψυδρίας που ολοένα και συχνότερα πλήττει ολοένα και περισσότερες περιοχές του πλανήτη.

Εξαιτίας αυτής της προϊούσης έλλειψης νερού µπορεί να χαθεί έως και το 8% του παγκόσµιου ΑΕΠ µέχρι το 2050. Στις χώρες χαµηλών εισοδηµάτων, η ζηµιά στο ΑΕΠ µπορεί να φτάσει και στο 15% και η κατάσταση τείνει να επιδεινωθεί περαιτέρω αν δεν ληφθούν µέτρα. Στα συµπεράσµατα αυτά καταλήγει µελέτη της ∆ιεθνούς Επιτροπής για την Οικονοµία του Νερού που δόθηκε χθες στη δηµοσιότητα και την ίδια στιγµή ο ΟΟΣΑ απευθύνει έκκληση για τη σύναψη διεθνούς συµφωνίας µε αντικείµενο την αντιµετώπιση της λειψυδρίας και γενικότερα της κρίσης γύρω από το νερό.

Διαβάστε επίσης: Τεράστια ανησυχία: Κίνδυνος για την επάρκεια νερού στην Ευρώπη

Τι αναφέρει η έκθεση της Διεθνής Επιτροπής 

Οπως επισηµαίνει στην έκθεσή της η ∆ιεθνής Επιτροπή για την Οικονοµία του Νερού, ο µισός πληθυσµός του πλανήτη αντιµετωπίζει ήδη πρόβληµα ανεπάρκειας νερού και αν επιδεινωθεί η κλιµατική κρίση σίγουρα θα αυξηθεί το ποσοστό. Στο µεταξύ, η ζήτηση για καθαρό νερό αναµένεται να υπερβεί την προσφορά κατά 40% προς τα τέλη της δεκαετίας που διανύουµε καθώς τα διάφορα συστήµατα ύδρευσης ανά τον κόσµο υφίστανται «άνευ προηγουµένου πιέσεις», όπως χαρακτηριστικά τονίζει η έκθεση. Η ∆ιεθνής Επιτροπή για την Οικονοµία του Νερού διαπιστώνει, επίσης, πως κυβερνήσεις και εµπειρογνώµονες έχουν υποτιµήσει τον όγκο νερού που χρειάζονται οι άνθρωποι για να µπορούν να ζήσουν µια καλή ζωή. Και µόνον για τη διατήρηση της υγείας και για λόγους υγιεινής ένας άνθρωπος χρειάζεται από 50 έως 100 λίτρα νερού την ηµέρα. Στην πραγµατικότητα, όµως, πρέπει να καταναλώνονται περίπου 4.000 λίτρα την ηµέρα ανά άτοµο προκειµένου να είναι κατάλληλη η διατροφή των ανθρώπων και αξιοπρεπής η ζωή τους.

Στις περισσότερες περιοχές του κόσµου πολλές κοινότητες δεν έχουν τη δυνατότητα να διαθέσουν τέτοιες ποσότητες νερού. Ορισµένες χώρες βρίσκονται σε καλύτερη µοίρα από άλλες καθώς επωφελούνται από την παροχή του λεγόµενου «πράσινου νερού», δηλαδή της υγρασίας του εδάφους που είναι αναγκαία για τις καλλιέργειες, έναντι του «γαλάζιου νερού», δηλαδή των υδάτων από ποταµούς και λίµνες. Περίπου οι µισές από τις βροχοπτώσεις ανά τον κόσµο προέρχονται από την υγιή βλάστηση σε οικοσυστήµατα όπως τα ποτάµια και οι λίµνες από τα οποία εξατµίζεται το νερό και ανεβαίνει στην ατµόσφαιρα όπου µετατρέπεται σε νέφη. Με τον τρόπο αυτόν σχηµατίζονται µεγάλα ποτάµια υδρατµών και αυτά µπορούν να ταξιδέψουν σε µακρινές αποστάσεις για να ψυχρανθούν στη συνέχεια, να συµπυκνωθούν και τελικά να πέσουν ξανά στη γη, µε τη µορφή βροχής ή χιονιού. Η Κίνα και η Ρωσία επωφελούνται εις το έπακρον από αυτά τα συστήµατα κύκλου του νερού, ενώ η Ινδία και η Βραζιλία εξάγουν τον κύκλο του νερού καθώς το έδαφός τους ευνοεί τη ροή του λεγόµενου «πράσινου νερού» προς άλλες περιοχές. Ενα ποσοστό από 40% έως 60% των βροχοπτώσεων σε πολλές χώρες οφείλεται στη χρήση της γης στις γειτονικές χώρες.

Οπως επισηµαίνει ο Γιόχαν Ρόκστρεµ, που συµπροεδρεύει στην εν λόγω Διεθνή Επιτροπή και συµµετείχε στη σύνταξη της σχετικής έκθεσης, «η κινεζική οικονοµία εξαρτάται από το κατά πόσον είναι βιώσιµη η διαχείριση των δασών στην Ουκρανία, στο Καζακστάν και στις χώρες της Βαλτικής, ενώ κάτι ανάλογο συµβαίνει στην περίπτωση της Βραζιλίας που προσφέρει ουσιαστικά καθαρό νερό στη γειτονική της Αργεντινή», ενώ υπογραµµίζει πως αυτή η αλληλεξάρτηση καθιστά σαφές ότι «πρέπει να αντιµετωπίσουµε το καθαρό νερό ως κοινό παγκόσµιο αγαθό για την παγκόσµια οικονοµία». Οπως, όµως, τονίζει η µελέτη της ∆ιεθνούς Επιτροπής για την Οικονοµία του Νερού, δεκαετίες καταστροφικής χρήσης της γης και κακοδιαχείρισης του νερού, σε συνδυασµό µε την κλιµατική κρίση, ασκούν πρωτοφανείς πιέσεις στον παγκόσµιο κύκλο του νερού. Ο άνθρωπος έχει παρέµβει σε αυτόν τον κύκλο του νερού στον πλανήτη για πρώτη φορά στην ιστορία, επιδεινώνοντας µια όλο και αυξανόµενη καταστροφή, που αναµένεται να έχει συνέπειες για τις οικονοµίες, την παραγωγή τροφίµων και τις ανθρώπινες ζωές. «Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία σπρώχνουµε τον παγκόσµιο κύκλο του νερού εκτός ισορροπίας», τονίζει ο Γιόχαν Ρόκστρεµ και όπως αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ του το CNN, η διατάραξη του κύκλου του νερού προκαλεί ήδη εµφανείς επιπτώσεις, καθώς σχεδόν 3 δισεκατοµµύρια άνθρωποι αντιµετωπίζουν έλλειψη νερού, οι καλλιέργειες πλήττονται και οι πόλεις βυθίζονται, αφού στερεύουν οι υπόγειες πηγές.

Η ζήτηση για καθαρό νερό αναµένεται να υπερβεί την προσφορά κατά 40% προς τα τέλη της δεκαετίας που διανύουµε.

Πηγή: εφημερίδα Καθημερινή