Ο συναγερμός παραμένει στη Σαντορίνη: Ανοικτό κάθε ενδεχόμενο και σε επιφυλακή οι κάτοικοι

Η μεγάλη σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων 24ώρων στις Κυκλάδες έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία, ιδίως στους κατοίκους της Σαντορίνης, που φεύγουν μάλιστα κατά κύματα από το νησί.

«Όλα τα ενδεχόμενα είναι πλέον ανοιχτά και προς τα πάνω και προς τα κάτω. Η ακολουθία η σεισμική έχει όλα τα χαρακτηριστικά των προσεισμών. Αύξηση του πλήθους των σεισμών, αύξηση του μεγέθους και σταδιακή μετατόπιση των επικέντρων», είπε ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος.

«Αυτή η ζώνη έχει δυνατότητα να μας δώσει και μέγεθος κοντά στο 6. Βλέποντας τη σεισμικότητα να αυξάνεται, από χρόνο σε χρόνο και είμαστε νωρίς ακόμα, και έχοντας κι ένα μέγεθος 5 σήμερα είμαστε περισσότερο προβληματισμένοι», είπε ο Νίκος Μέλης, διευθυντής ερευνών Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και σεισμολόγος.

Το ρήγμα που έχει ενεργοποιηθεί βρίσκεται περίπου 30χλμ ΒΑ της Σαντορίνης και καλύπτει μια ζώνη περίπου 25-30χλμ.

«Όταν υπάρχει μια τέτοια σεισμική διέγερση, μπορεί να γίνουν σεισμοί και 5 και λίγο μεγαλύτεροι. Αυτό που πρέπει να απασχολεί όλους μας είναι η μικρή πιθανότητα που υπάρχει είναι να γίνει ένας μεγαλύτερος σεισμός εκεί και να υπάρχει πρόβλημα και στα γύρω νησιά», είπε ο Βασίλης Καρακώστας, καθηγητής σεισμολογίας ΑΠΘ.

Οι επιστήμονες βρίσκονται σε επιφυλακή όχι μόνο για τη Σαντορίνη, αλλά και για Αμοργό, Ανάφη και Ίο.

«Υπάρχει αυτή τη στιγμή μια αύξηση των σεισμικών δονήσεων και ως προς τα μεγέθη. Ειδικά σήμερα τις πρωινές ώρες, από τις 9.00 μέχρι τις 10.00 δε σταμάτησε αυτός ο θόρυβος, θα έλεγα ανά δίλεπτο, τρίλεπτο, τετράλεπτο είχαμε σεισμική δόνηση. Υπάρχει μια ανησυχία, είναι γεγονός ότι υπάρχει προβληματισμός. Σε επιφυλακή είμαστε, ψύχραιμοι είμαστε», είπε ο Ιάκωβος Ρούσσος, δήμαρχος Ανάφης.

Ο κίνδυνος για το ηφαίστειο και η αντοχή των κτιρίων

Μπορεί ένας μεγαλύτερος σεισμός να προκαλέσει ηφαιστειακή δραστηριότητα; Οι επιστήμονες που μιλούν δεν θεωρούν ότι υπάρχει ισχυρή πιθανότητα, αλλά δεν το αποκλείουν.

«Τα ηφαίστεια πάντα ειδοποιούν. Μια ηφαιστειακή έκρηξη δεν ξεκινάει στο δευτερόλεπτο από τη στιγμή της αλλαγής. Πρέπει να υπάρξει μια μετακίνηση του σεισμικού βάθους σε μικρότερα βάθη και να υπάρξει μια συνεχόμενη σεισμική δράση κάτω από τη βάση του ηφαιστείου», είπε ο Σταύρος Μελετίδης, ηφαιστειολόγος στο Εθνικό Γεωγραφικό Ισπανικό Ινστιτούτο.

«Η μάγμα αυτή τη στιγμή προφανώς, θα έχει ανέβει λίγο πιο πάνω. Κατά πάσα πιθανότητα αν φτάσει ως την επιφάνεια, δεν πρόκειται να έχουμε μια μεγάλη έκρηξη, όπως ήταν η μινωική έκρηξη, θα έχουμε μια έκρηξη σαν κι αυτή, του ’50», πρόσθεσε ο κ. Συνολάκης.

Αυτό στο οποίο όλοι συμφωνούν είναι ότι πρόκειται για μία προσεισμική δραστηριότητα, η οποία μπορεί να έχει μεγάλη διάρκεια.

Σε περίπτωση μεγαλύτερου σεισμού, ωστόσο, βασικό ζητούμενο είναι η αντοχή των κτηρίων, ιδίως στη Σαντορίνη, λόγω και της ιδιομορφίας του εδάφους.

Παρότι μετά το μεγάλο σεισμό του 1956 δημιουργήθηκαν αντισεισμικές κατασκευές, τα τελευταία χρόνια υπήρξαν επεμβάσεις χωρίς ιδιαίτερες προβλέψεις προστασίας.

«Όποιος έχει πάει στην Σαντορίνη βλέπει κατασκευές που είναι φτιαγμένες πάνω στο φρύδι. Θεωρώ ότι αυτό δημιουργεί μια σημαντική επικινδυνότητα λόγω του εδάφους πάνω στο οποίο είναι θεμελιωμένα. Το βάθος, αν είναι μικρό είναι πολύ, επικίνδυνο», είπε ο Παναγιώτης Καρύδης, καθηγητής αντισεισμικών κατασκευών.

Μία από τις οδηγίες που έχουν εκδώσει οι αρμόδιες αρχές, είναι ότι οι πισίνες στα σπίτια και στα ξενοδοχεία στην Σαντορίνη να αδειάσουν γιατί το νερό προκαλεί ταλαντώσεις που επιβαρύνουν τα κτίρια.

«Συνήθως οι πισίνες δεν έχουν την ίδια θεμελίωση όπως έχουν τα σπίτια οπότε πολύ εύκολα μπορεί να φύγει μια πισίνα μαζί με το νερό, μπορεί να παρασύρει κι άλλα σπίτια κι άλλες κατασκευές», είπε ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών.

Όπου φύγει… φύγει για τους κατοίκους του νησιού

Από τα ξημερώματα της Δευτέρας (3/2) εκατοντάδες βρέθηκαν στο λιμάνι Αθηνιός με σκοπό να φύγουν από τη Σαντορίνη, εν μέσω φόβων ενός ισχυρότερου σεισμού. Από τις πρώτες πρωινές ώρες είχαν σχηματιστεί ουρές στα ταξιδιωτικά πρακτορεία του νησιού.

Όσοι δεν βρήκαν εισιτήριο με το πλοίο, φεύγουν αεροπορικώς. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στο νησί είναι το γεγονός ότι σήμερα από την Σαντορίνη στην Αθήνα έφτασαν περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι.

Όπως έγινε γνωστό, για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των κατοίκων να φύγουν από το νησί προστέθηκαν επιπλέον πτήσεις σε συνέχεια του αιτήματος του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

Συγκεκριμένα, για σήμερα Δευτέρα είναι προγραμματισμένες ακόμα 6 πτήσεις, μέχρι τις 11 το βράδυ. Συνολικά, ήταν προγραμματισμένες 17 πτήσεις με μεγάλα αεροσκάφη(170 θέσεις).

Την ίδια ώρα, στην Άνυδρο, εκεί όπου βρίσκεται το επίμαχο ρήγμα, πήγαν σεισμολόγοι και τοποθέτησαν σεισμογράφο για να παρακολουθούν την πορεία του φαινομένου.

Έκλεισαν τα σχολεία σε τέσσερα νησιά

Μετά τη συνεδρίαση ανακοινώθηκε η απόφαση να παραμείνουν κλειστά τα σχολεία μέχρι την προσεχή Παρασκευή (7/2), σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό, ενώ έγιναν και συστάσεις στους πολίτες.

Η ενημέρωση αναφέρει ότι «λόγω της αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου, μεταξύ Θήρας και Αμοργού, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας συγκάλεσε εκ νέου σήμερα το μεσημέρι κοινή συνεδρίαση των δύο Επιτροπών (της Μόνιμης Eπιστημονικής Eπιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου και Μείωσης της Σεισμικής Διακινδύνευσης και της Μόνιμης Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου του ΟΑΣΠ). Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, παρουσία του Υπουργού Βασίλη Κικίλια, του Υφυπουργού Ευάγγελου Τουρνά, του ΓΓ. Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Παπαγεωργίου, καθώς και εκπροσώπων της ηγεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος».

Στη συνέχεια τονίζεται ότι πάρθηκαν ομόφωνα αποφάσεις και αναλύθηκαν τα όσα έχουν καταγραφεί τις τελευταίες ημέρες.

1. Η σεισμική δραστηριότητα εντός της καλδέρας παραμένει στα ίδια χαμηλά επίπεδα με τις προηγούμενες μέρες.

2. Η σεισμική ακολουθία στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου μεταξύ Θήρας και Αμοργού είναι ιδιαίτερα αυξημένη, με 200 σεισμούς από την 1η Φεβρουαρίου με μέγεθος άνω του 3.0 (και με μέγιστο καταγεγραμμένο μέγεθος 4.9).

3. Η τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της νήσου Ανύδρου οφείλεται σε υποθαλάσσια ρήγματα με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ και δεν σχετίζεται με ηφαιστειακή δραστηριότητα.

4. Οι Επιτροπές προτείνουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:

α. Τα σχολεία να παραμείνουν κλειστά έως και την Παρασκευή 07/02/2025 σε Θήρα, Ανάφη, Ίο και Αμοργό.

β. Οι πολίτες θα πρέπει:

• να αποφεύγουν τις μεγάλες συναθροίσεις εντός κτιρίων.
• να αποφεύγουν την προσέγγιση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια.
• να αποφεύγουν την πρόσβαση και παραμονή στα λιμάνια Αμμουδίου, Αρμένης, Κόρφου και Παλαιού Λιμένα Φηρών.
• να προχωρήσουν σε άρση επικίνδυνων στοιχείων μη δομικής τρωτότητας στα κτίριά τους (βαριά επικρεμάμενα αντικείμενα, ψευδοροφές κλπ) και στο άδειασμα των υδάτων στις κολυμβητικές δεξαμενές (πισίνες).
• να επιλέγουν ασφαλείς διαδρομές κατά τη μετακίνησή τους μέσα στον αστικό ιστό και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, ιδιαίτερα στα σημεία που υπάρχουν έντονες μορφολογικές κλίσεις και είναι πιθανόν να εκδηλωθούν κατολισθητικά φαινόμενα.
• να υπάρχει άμεση απομάκρυνση από τις παράκτιες περιοχές, σε περίπτωση ισχυρής σεισμικής δόνησης.

Οι Επιτροπές θα συνεδριάσουν εκ νέου την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου στις 08:00.

«Είμαστε εξοικειωμένοι στους σεισμούς»

Μιλώντας στο κεντρικό δελτίο του OPEN, o δήμαρχος Σαντορίνης, Νίκος Ζώρζος τόνισε: «Δεν έχουμε ένα μαζικό κύμα φυγής. Αν βρισκόμασταν πιο κοντά στο καλοκαίρι, δε θα αναχωρούσαν τόσοι πολίτες από το νησί, καθώς θα είχαν δουλειές. Σε ό,τι αφορά την προσαρμογή τους σε αυτά τα φαινόμενα, πρέπει να πούμε πως εδώ είμαστε συνηθισμένοι από τέτοιες καταστάσεις. Υπήρχε άλλωστε αντίστοιχη μικροσεισμικότητα την περίοδο 2011-12, όταν και ήταν σε διέγερση το ηφαίστειο. Οι νησιώτες εδώ έχουν διαρκή ενημέρωση για τέτοια θέματα, υπάρχει μια πιο προσαρμοσμένη συμπεριφορά από τους ίδιους απέναντι στο κίνδυνο. Με βάση την ενημέρωση που έχω, δεν αναμένουμε μεγάλο κίνδυνο από την υπάρχουσα δραστηριότητα».

Και συνέχισε ο δήμαρχος λέγοντας: «Εμείς από πλευράς δήμου, εμείς έχουμε παρουσιάσει εδώ και καιρό το σχέδιο πολιτικής προστασίας, σε νεκρό χρόνο μάλιστα, που δεν υπήρχε αντίστοιχη σεισμική ακολουθία. Ένα σχέδιο υποκείμενο των υπερκειμένων σχεδίων, που αφορά τη Σαντορίνη και έχουν γίνει και συναντήσεις, ενώ έχει παρουσιαστεί και στην τοπική τηλεόραση. Επομένως υπάρχει μια προετοιμασία για να αντιμετωπίσουμε το κάθε ενδεχόμενο, στο καλύτερο επίπεδο που μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει τέτοιες περιστάσεις.

Δεν έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα ζημιές, παρά το γεγονός πως υπάρχει από πλευράς δημοτικής Αρχής το ενδιαφέρον να μάθουμε και θα την είχαμε την πληροφόρηση άμεσα αν υπήρχαν ζημιές. Από εκεί και πέρα, είναι δουλειά εξιδεικευμένων ανθρώπων να μιλήσουν για την επικινδυνότητα των κατασκευών που βρίσκονται στην καλντέρα».