Η μετακίνηση με τα ΜΜΜ έχει γίνει… περιπέτεια: Οι προβληματικοί συρμοί και τα προβλήματα στο δίκτυο

Η συχνότητα των περιστατικών ασφαλείας στα μέσα σταθερής τροχιάς της Αθήνας αυξάνεται ανησυχητικά, με τη μετακίνηση, ειδικά στους συρμούς του ηλεκτρικού, να θυμίζει ολοένα και περισσότερο μια επικίνδυνη αποστολή.

Μέσα σε μόλις δύο ημέρες, δύο συρμοί του παλαιότερου μέσου σταθερής τροχιάς της πρωτεύουσας παρουσίασαν σοβαρά προβλήματα. Στις 30 Δεκεμβρίου, στον σταθμό του Μοσχάτου, ένας συρμός άρχισε ξαφνικά να βγάζει καπνούς, λίγα μόλις 24ωρα πριν την αλλαγή του χρόνου. Αλλά ούτε το 2025 ξεκίνησε ομαλά για τον πρώην ΗΣΑΠ. Στις 6:25 το πρωί της Πρωτοχρονιάς, οι πόρτες ενός συρμού άνοιξαν από τη μία πλευρά ενώ αυτός βρισκόταν εν κινήσει, μεταξύ των σταθμών Άνω Πατησίων και Περισσού.

Από καθαρή τύχη δεν σημειώθηκε κάποιο ατύχημα, καθώς οι πόρτες έκλεισαν αυτόματα μόλις άνοιξαν. Παρόλα αυτά, αν το τρένο ήταν γεμάτο και κάποιος επιβάτης βρισκόταν κοντά στις πόρτες, θα μπορούσε να είχε πέσει έξω από τον συρμό, με πιθανό τραυματισμό ή και χειρότερα.

Σύμφωνα με την ΣΤΑΣΥ, ο συρμός εκκενώθηκε στον σταθμό Περισσός, αποσύρθηκε από την κυκλοφορία και οδηγήθηκε στην επισκευαστική βάση, όπου και αναζητείται το αίτιο που προκάλεσε τη δυσλειτουργία των θυρών. Για το σκοπό αυτό διενεργείται εξονυχιστικός έλεγχος από το τεχνικό προσωπικό της εταιρίας.

Σωτήρια λειτούργησε και στις δύο περιπτώσεις η άμεση αντίδραση των εργαζομένων, οι οποίοι παρενέβησαν ακολουθώντας τις ενέργειες που ορίζονται από το πρωτόκολλο, το οποίο όμως φαίνεται πως δεν αρκεί ώστε να προληφθούν συμβάντα ασφαλείας όταν ο στόλος της εταιρίας εξακολουθεί να περιλαμβάνει συρμούς 40 ετών.

«Κάθε μέρα που ξημερώνει στη Γραμμή 1 οι εργαζόμενοι κάνουν το σταυρό τους να μη τους συμβεί κάτι κακό κατά τη διάρκεια της βάρδιάς τους. Τα σοβαρά περιστατικά διαδέχονται το ένα το άλλο», αναφέρει χωρις ίχνος υπερβολής σε ανακοίνωσή του το Σωματείο Εργαζομένων της ΣΤΑΣΥ, την ώρα που από το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών τηρείται σιγή ιχθύος χωρίς να υπάρχει καμία αντίδραση για τα απανωτά περιστατικά ασφαλείας στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, με τα οποία μετακινούνται καθημερινά εκατομμύρια επιβάτε

Προβλήματα με τους διαθέσιμους πόρους και η απόσυρση των συρμών… για όσο χρειαστεί

Η ανανέωση του απαρχαιωμένου τροχαίου υλικού της ΣΤΑΣΥ σκοντάφτει στην έλλειψη χρηματοδότησης, με το πρόβλημα να εντοπίζεται κυρίως στη Γραμμή 1. Αν και οι πιο σύγχρονοι συρμοί των Γραμμών 2 και 3 παραμένουν σε καλύτερη κατάσταση, αρχίζουν και αυτοί να δείχνουν σημάδια «κόπωσης», καθώς κάποιοι από τους πρώτους συρμούς που αγοράστηκαν λειτουργούν αδιάλειπτα για πάνω από 25 χρόνια.

Η ΣΤΑΣΥ έχει ήδη υπογράψει σύμβαση για την αντιμετώπιση του θέματος με τους συρμούς πρώτης γενιάς των Γραμμών 2 και 3, γνωστούς ως «γαλλικούς». Αυτοί, πέρα από την παλαιότητά τους, δεν διαθέτουν κλιματισμό από την κατασκευή τους. Με τη συνδρομή τεχνικού συμβούλου, η εταιρεία εξετάζει την καλύτερη λύση για την ανανέωση του τροχαίου υλικού, είτε μέσω αντικατάστασης με νέα οχήματα είτε μέσω εκτεταμένης ανακαίνισης, κατά τα πρότυπα της αναβάθμισης που πραγματοποιήθηκε στη Γραμμή 1. Η λύση που θα επιλεγεί αφορά 28 από τους συνολικά 52 συρμούς του μετρό. Από αυτούς, 20 παραμένουν σε λειτουργία, ενώ 4 έχουν παροπλιστεί και άλλοι 4 έχουν μεταφερθεί στη Γραμμή 1 για να καλύψουν τις ανάγκες δρομολογίων.

Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι επικρατεί η επιλογή της ανακαίνισης («λίφτινγκ»), καθώς πρόκειται για την οικονομικότερη λύση σε σύγκριση με την προμήθεια νέων συρμών. Η έλλειψη των απαραίτητων οικονομικών πόρων μέχρι στιγμής καθιστά οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική αβέβαιη.

Εάν εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια και επιλεγεί αυτή η λύση, οι συρμοί θα αποσυρθούν σταδιακά από την κυκλοφορία. Η διαδικασία θα ξεκινήσει πιθανότατα με 6 έως 8 συρμούς, εφόσον το εγχείρημα προχωρήσει μέσω συμφωνίας-πλαίσιο. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν εργασίες ανακαίνισης, συντήρησης 30ετίας και προσθήκης κλιματισμού. Μόλις ολοκληρωθεί η ανακατασκευή των πρώτων συρμών, αυτοί θα επιστρέψουν στην κυκλοφορία και θα αποσυρθεί η επόμενη ομάδα. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου, ακόμα και αν ξεκινούσε ο σχετικός διαγωνισμός σήμερα, η ολοκλήρωση των εργασιών θα απαιτούσε 3-4 χρόνια.

Παράλληλα, το επόμενο διάστημα αναμένεται να προκηρυχθεί διαγωνισμός για την επισκευή τεσσάρων συρμών δεύτερης γενιάς, οι οποίοι παραμένουν ακινητοποιημένοι εδώ και χρόνια.

Όσον αφορά τη Γραμμή 1, πέρα από την ανακατασκευή των 14 συρμών, η ΣΤΑΣΥ έχει ήδη συνάψει σύμβαση με τη Siemens για την κατασκευή οκτώ μετατροπέων. Αυτοί θα επαναφέρουν σε λειτουργία τους συρμούς της 10ης σειράς, οι οποίοι βρίσκονται εκτός κυκλοφορίας εδώ και πάνω από μία δεκαετία. Τα αρχικά προβλήματα με τη Siemens, καθώς και οι ανεπαρκείς λύσεις που είχαν επιλεγεί στο παρελθόν, συνέβαλαν στην παρατεταμένη ακινησία τους.

Ο πρώτος συρμός που επισκευάζεται αυτή την περίοδο αναμένεται να δοκιμαστεί στις 15 Ιανουαρίου. Εφόσον το πρόγραμμα προχωρήσει, εντός του έτους θα απελευθερωθούν οι τέσσερις συρμοί που έχουν «δανειστεί» οι Γραμμές 2 και 3 από τον ηλεκτρικό, ώστε να επιστρέψουν και να ενισχύσουν τις ιδιαίτερα επιβαρυμένες γραμμές του μετρό.

Λίγοι οι συρμοί και αρκετά τα προβλήματα στις ράγες

Το επιβατικό κοινό της Αττικής έρχεται καθημερινά αντιμέτωπο με σοβαρά προβλήματα στις μετακινήσεις του, καθώς το παλαιωμένο δίκτυο του μετρό και του ηλεκτρικού οδηγεί σε μειωμένα δρομολόγια. Πολλοί συρμοί τίθενται εκτός λειτουργίας λόγω βλαβών, τη στιγμή που η ζήτηση αυξάνεται, κυρίως λόγω των νέων σταθμών.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του MEGA, όταν το μετρό ξεκίνησε τη λειτουργία του και άνοιξαν οι πρώτοι σταθμοί, το δίκτυο διέθετε 21 συρμούς. Το 2011 παραδόθηκαν νέοι συρμοί, ανεβάζοντας τον αριθμό τους στους 57. Ωστόσο, από τα τέλη του 2011 έως σήμερα, δεν έχει γίνει καμία νέα παραγγελία ή παραλαβή πρόσθετων συρμών.

Από τους 57 συρμούς, οι 7 εξυπηρετούν τη γραμμή από Δουκίσσης Πλακεντίας προς Αεροδρόμιο. Εξαιτίας της έντονης χρήσης και των πολλών χιλιομέτρων που έχουν διανύσει, αυτοί οι συρμοί παρουσιάζουν συχνές βλάβες και τίθενται εκτός λειτουργίας, επιδεινώνοντας την κατάσταση στο δίκτυο.

Από τους 50 συρμούς που υπολείπονται, οι 2 βρίσκονται στον ΗΣΑΠ (Πειραίας – Κηφισια). Οι συρμοί σε αυτό το δρομολόγιο έχουν τεράστια προβλήματα, καθώς είναι παμπάλαιοι.

Οι υπόλοιποι 48 που απομένουν καλούνται να μεταφέρουν καθημερινά χιλιάδες επιβάτες, την στιγμή που η κίνηση έχει αυξηθεί, καθώς έχει επεκταθεί το μετρό. Αυτές οι επεκτάσεις έχουν τριπλασιάσει και τετραπλασιάσει το επιβατικό κοινό. Σημαντικό να τονιστεί ότι για κάθε νέο σταθμό που δημιουργείται, ισούται με 20.000 επιπλέον επιβάτες την ημέρα. Επομένως, αφού άνοιξαν 6 επιπλέον σταθμοί, υπάρχει επιβατική κίνηση 120.000 επιπλέον.

Το μοναδικό πρόγραμμα που «τρέχει» αυτήν την στιγμή είναι κάποιας αναβάθμισης των πρώτων 21 συρμών που είχαν έρθει όταν πρωτοξεκίνησε το μετρό, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί τα επόμενα 2-3 χρόνια.

Τα προβλήματα όμως δεν τελειώνουν εδώ, καθώς υπάρχουν προβλήματα, κάποιες ρηγματώσεις, στις ράγες. Συνολικά είναι σε ένα μήκος 35 χιλιομέτρων, όχι μονοκόμματα, σε διάφορα σημεία. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερη ταχύτητα στα μετρό.