Διαδικασίες… εξπρές για το πανεπιστημιακό άσυλο: Τι προβλέπει η νέα διάταξη
Οι αντιδράσεις των Πρυτάνεων
Μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής θα είναι ανοιχτή η δημόσια διαβούλευση της διάταξης για το πανεπιστημιακό άσυλο, που εντάσσεται στο διυπουργικό νομοσχέδιο. Τι είναι τα “κόκκινα” και “πράσινα” τμήματα; Τι αλλάζει στις πανελλήνιες;
Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση που φέρνει το υπουργείο Παιδείας, οι αρχές μπορούν να ασκούν τις κατά το νόμο αρμοδιότητές τους και στους χώρους των πανεπιστημίων όταν τελούνται «αξιόποινες πράξεις».
Τις αρχές μπορούν να καλούν στα πανεπιστήμια είτε μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας (πρυτάνεις, καθηγητές, φοιτητές) είτε οποιοσδήποτε άλλος πολίτης.
Ήδη υπάρχουν οι πρώτες αντιδράσεις από Πρυτάνεις, κάποιοι από τους οποίους συμφωνούν με την αλλαγή στο πανεπιστημιακό άσυλο αλλά και από φοιτητές. Εκείνοι του ΕΚΠΑ, μάλιστα, έχουν ήδη προαναγγείλει κινητοποιήσεις για την Πέμπτη, 1η Αυγούστου.
Η διάταξη για το πανεπιστημιακό άσυλο αντικαθιστά την ισχύουσα από τον «νόμο Γαβρόγλου» (ν.4485/2017) και αναφέρει:
«Ακαδημαϊκές ελευθερίες – Αναβάθμιση της ποιότητας του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος
Στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας.
Η ακαδημαϊκή ελευθερία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, προστατεύονται σε όλους τους χώρους των Α.Ε.Ι., έναντι οποιουδήποτε προσπαθεί να τις καταλύσει ή περιορίσει.
Εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. οι αρμόδιες αρχές ασκούν όλες τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους συμπεριλαμβανομένης της επέμβασης λόγω τέλεσης αξιόποινων πράξεων».
Η ισχύουσα ρύθμιση με τον «νόμο Γαβρόγλου» είναι η παρακάτω:
«Ακαδημαϊκές Ελευθερίες
1. Στα Α.Ε.Ι. κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και στη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών. Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των δημοκρατικών αξιών, των ακαδημαϊκών ελευθεριών στην έρευνα και στη διδασκαλία, την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, την προστασία του δικαιώματος στη γνώση και τη μάθηση έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει.
2. Επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των Α.Ε.Ι. λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής αυτεπαγγέλτως και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μετά από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. Οι ως άνω περιορισμοί δεν ισχύουν για το Πυροσβεστικό Σώμα».
Οι αντιδράσεις των Πρυτάνεων
Οι πρώτες αντιδράσεις πρυτάνεων είναι θετικές. «Δεν καταργείται κανένα άσυλο», είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ χαρακτηριστικά ο νεοκλεγείς πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νίκος Παπαϊωάννου. «Η ουσία της διάταξης είναι ότι περιφρουρεί απόλυτα αυτό που ονομάζουμε «ακαδημαϊκό άσυλο». Οι δύο πρώτες παράγραφοι ενισχύουν την ακαδημαϊκή υπόσταση ημών», ανέφερε και συμπλήρωσε: «Στην τρίτη παράγραφο, εκφράζεται η διάθεση της Πολιτείας να περιορίσει, σε συνδυασμό με τη δράση των πανεπιστημίων, τις όποιες παραβατικές ενέργειες στους χώρους τους».
«Το άσυλο δε λειτουργούσε», σχολίασε από την πλευρά του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης και μέλος του προεδρείου της Συνόδου Πρυτάνεων, Οδυσσέας Ζώρας και εξέφρασε τη συμφωνία του με τα όσα αναφέρει η διάταξη. Τόνισε, μιλώντας επίσης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι το άσυλο, ως προς τις ακαδημαϊκές ελευθερίες «καταλύετο από το 3% των φοιτητών που θέλουν να ακούν μόνο τη δική τους άποψη». Μάλιστα, αναφέρθηκε στο περιστατικό της επίθεσης κατά του νομπελίστα Τζέιμς Γουάτσον στο Πανεπιστήμιο Πατρών το 2011 και αναρωτήθηκε «ποιος προστατευόταν τότε από το άσυλο;». «Θεωρώ ότι (σ.σ. η διάταξη) κινείται στο πλαίσιο της κοινής λογικής», κατέληξε.
Άλλες διατάξεις του υπουργείου Παιδείας
Επιπλέον του ασύλου, στο σχέδιο νόμου το υπουργείο Παιδείας ρυθμίζει με σχετικές διατάξεις ζητήματα εξασφάλισης πιστώσεων για την πληρωμή αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών, παράτασης της θητείας των εκπαιδευτικών σε πρότυπα και πειραματικά, καθώς επίσης και λειτουργίας ορισμένων νεοϊδρυθέντων τμημάτων ΑΕΙ.
Υπουργός παιδείας: Το 2020 θα γίνονται εισαγωγές στα Πανεπιστήμια χωρίς εξετάσεις!
Τον αριθμό των υποψηφίων που θα εισαχθούν στα πανεπιστήµια χωρίς εξετάσεις από την επόµενη χρονιά αλλά και τη φετινή αύξηση στους εισακτέους αποκαλύπτει στο «Εθνος της Κυριακής» ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου.
Από το 2020, που θα εφαρµοστεί το νέο εισαγωγικό σύστηµα στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση, με τις Πανελλαδικές Εξετάσεις προβλέπεται η εισαγωγή έως και 13.000 µαθητών στις επονοµαζόµενες «πράσινες σχολές», στις οποίες θα εισαχθούν µόνο µε τον βαθµό του απολυτηρίου τους, χωρίς να δώσουν Πανελλαδικές Εξετάσεις. Σύµφωνα µε τον υπουργό Παιδείας, η είσοδος στα πανεπιστήµια όλων των αποφοίτων του λυκείου µόνο µε το απολυτήριο είναι εφικτή και µάλιστα µπορεί να επιτευχθεί µέσα στην επόµενη πενταετία.
‘Οσον αφορά τον αριθµό των εισακτέων που θα διαβούν την πόρτα των πανεπιστηµίων τη φετινή χρονιά, θα ανέβει κατά περίπου 500 θέσεις και συνεπώς ο συνολικός αριθµός θα διαµορφωθεί πάνω από τις 75.000.
Σχετικά µε το καυτό ζήτηµα της εισαγωγής στα ΑΕΙ χωρίς εξετάσεις, ο κ. Γαβρόγλου δηλώνει ότι σύµφωνα µε τους υπολογισµούς που έχουν γίνει στο υπουργείο Παιδείας περίπου 10.000 – 13.000 υποψήφιοι θα εισαχθούν µε αυτόν τον τρόπο. «Ο κόσµος πρέπει να κατανοήσει ότι αλλάζει ο τρόπος µε τον οποίο τα παιδιά θα εξετάζονται προκειµένου να λάβουν το απολυτήριο. Επίσης αυτοί που θα πάνε σε τµήµατα ελεύθερης πρόσβασης, θα βρουν αυτά τα τµήµατα έτοιµα µε το διδακτικό τους προσωπικό και µε τις αντίστοιχες υποδοµές. Ηδη έχουµε δώσει τις θέσεις προσωπικού που ήθελαν τα πανεπιστήµια» τονίζει.
Ο υπουργός εξηγεί και ποια πανεπιστήµια θα είναι αυτά στα οποία θα εισάγονται οι µαθητές µόνο µε το απολυτήριο λυκείου και εάν πρόκειται για τµήµατα… Ιχθυοκαλλιέργειας Μεσολογγίου. «Θεωρώ ότι σε µια χώρα µε τόσο ανεπτυγµένη βιοµηχανία ιχθυοκαλλιεργειών και µε τεράστια σηµασία της ιχθυολογίας, είναι υποτιµητικό να µιλάµε έτσι γι’ αυτό το τµήµα που υπάρχει στο Μεσολόγγι. Εµείς λέµε ότι θα γίνει ένα εξαιρετικό τµήµα. Χρόνια τώρα οι κυβερνήσεις αγνόησαν την ουσιαστική αναβάθµιση των ΤΕΙ. Εµείς θεωρούµε ότι ορισµένα Τµήµατα των ΤΕΙ έχουν κλείσει τον κύκλο τους και άλλα βρίσκονται σε συνέργειες µε τα πανεπιστήµια. Οι συνέργειες εκείνων των Τµηµάτων των ΤΕΙ που θα ενταχθούν σε πανεπιστήµια θα γίνουν µε βάση συγκεκριµένα κριτήρια. Νέα προγράµµατα σπουδών, επιπλέον υποδοµές και κυρίως πρόσθετο καθηγητικό προσωπικό. Στα πανεπιστήµιά µας που θα υποδεχθούν τους νέους φοιτητές τον Σεπτέµβριο του 2020, θα έχει ολοκληρωθεί η νέα αρχιτεκτονική των πανεπιστηµίων: τα νέα Τµήµατα, τα Τµήµατα ΤΕΙ που θα έχουν συνέργειες µε τα πανεπιστήµια, τα Πανεπιστηµιακά Ερευνητικά Κέντρα και τα ∆ιετή Προγράµµατα Σπουδών όπου θα εισάγονται οι απόφοιτοι των ΕΠΑΛ χωρίς εξετάσεις. Ολα αυτά είναι µια πρόκληση για την κυβέρνηση αλλά και για τα ΑΕΙ. Οι εντυπωσιακές συναινέσεις που έχουν ήδη διαµορφωθεί µε τα ΑΕΙ αποτελούν την καλύτερη προϋπόθεση για την επιτυχία του εγχειρήµατος» εξηγεί ο κ. Γαβρόγλου.
Παράλληλα, ο υπουργός θεωρεί ότι σε µερικά χρόνια όλοι οι υποψήφιοι θα µπαίνουν στα ΑΕΙ µόνο µε το απολυτήριο, εκτός ίσως από κάποιες σχολές, όπως οι Νοµικές, οι Πολυτεχνικές και οι Ιατρικές. «Αυτό πιστεύω ότι σε πέντε χρόνια θα είναι εφικτό. Στο µεταξύ, όµως, το 2020 τα παιδιά θα αντικρίσουν µια νέα αρχιτεκτονική των πανεπιστηµίων. Τελειώνει ο δυισµός στα ΑΕΙ. Ετσι όπως είχε εξελιχθεί η κατάσταση δεν βοηθούσε την κοινωνία. Τώρα έχουµε εντελώς νέα τµήµατα στα ΑΕΙ, µε νέα γνωστικά αντικείµενα, και επίσης διετείς σπουδές στα ΑΕΙ για τα παιδιά από τα ΕΠΑΛ. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία της πολιτικής µας και του σχεδιασµού µας όλα αυτά τα χρόνια. Μαζί µε τις τοµές στα Επαγγελµατικά Λύκεια. Το σηµαντικό είναι ότι αυτά δεν είναι σχέδια, που λέµε θα κάνουµε, είναι σχέδια που έχουµε κάνει και θα τα ολοκληρώσουµε. Είναι πράγµατα που νοµοθετούνται και αρχίζει η υλοποίησή τους και δεν είναι στιγµιαία. Για όλα έχουµε ένα σχέδιο».
Ένα από τα ζητήµατα για τα οποία ο κ. Γαβρόγλου νιώθει δικαιωµένος είναι και οι 15.000 διορισµοί µόνιµων εκπαιδευτικών στα δηµόσια σχολεία. Όπως λέει, «έγινε ένας τεράστιος αγώνας γι’ αυτό. Είχαµε πει ότι όταν θα βγούµε από την εποπτεία, εµείς θα ανακοινώσουµε τον αριθµό των διορισµών. Οταν έγινε αυτό, η πρώτη ανακοίνωση µαζικών διορισµών ήταν για εκπαιδευτικούς.Αυτό θα λύσει ένα τεράστιο µέρος του προβλήµατος.
Ο λόγος που το κάνουµε είναι γιατί είµαστε σίγουροι πως δεν µπορεί η Εκπαίδευση να βασίζεται σε τόσο µεγάλο ποσοστό στους αναπληρωτές. Είναι λάθος εκπαιδευτικά και εργασιακά αλλά και λάθος σε ανθρώπινο επίπεδο. Πάντα θα υπάρχουν αναπληρωτές, αλλά σε µας το ποσοστό των αναπληρωτών είναι σε πολύ υψηλό ποσοστό.
Στο τέλος της τριετίας, που θα γίνουν όλοι αυτοί οι διορισµοί, θα µπούµε σε µια κανονικότητα. ∆εν µπορούµε να το κάνουµε από την πρώτη χρονιά».
Ο υπουργός Παιδείας μιλώντας στο «Έθνος της Κυριακής» θεωρεί ότι σε µερικά χρόνια όλοι οι υποψήφιοι θα µπαίνουν στα ΑΕΙ µόνο µε το απολυτήριο, εκτός ίσως από κάποιες σχολές, όπως οι Νοµικές, οι Πολυτεχνικές και οι Ιατρικές