Συναγερμός: Η Μεσόγειος φλέγεται!

Κατά 20% περισσότερο σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη θερμαίνεται η Μεσόγειος, λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της μείωσης των βροχοπτώσεων, τόνισε στο 32ο Διεθνές Συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης Κλιματολογίας που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη, ο ειδικός στην κλιματική αλλαγή Ζοέλ Γκιγιό (Jo?l Guiot).

“Το κλίμα στην Μεσόγειο αλλάζει περισσότερο καθώς βρίσκεται ανάμεσα στην τροπική ζώνη της Αφρικής και στο πιο ψυχρό κλίμα της υπόλοιπης Ευρώπης. Βρίσκεται δηλαδή σε μια μεταβατική ζώνη και γι΄ αυτό δέχεται περισσότερες επιδράσεις” εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, στο περιθώριο του συνεδρίου, ο κ.Γκιγιό, διευθυντής Έρευνας του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας(CNRS) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Έρευνας και Διδασκαλίας Περιβαλλοντικών Γεωεπιστημών (CEREGE), βραβευμένος με το Αργυρό Μετάλλιο του CNRS το 2005. 

“Η επίδραση της Αφρικής στη Μεσόγειο”, συνέχισε, “είναι πιο έντονη με αποτέλεσμα, και σε συνδυασμό με την ελαχιστοποίηση των υδάτινων πόρων, να οδηγείται σε πιο τροπικό κλίμα”. 

Για τον κ.Γκιγιό, οι ανθρωπογενείς αιτίες που οδηγούν στην αύξηση των αερίων του θερμοκηπίου και στην κλιματική αλλαγή, πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα , “τώρα αν είναι δυνατόν για να δούμε αποτελέσματα σε 20-30 χρόνια αλλιώς, αν το καθυστερήσουμε άλλη μία δεκαετία, θα είναι πιο δύσκολη η αντιμετώπιση της κατάστασης”.

Ο ίδιος πάντως εμφανίστηκε απαισιόδοξος καθώς, επικαλούμενος τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα που υπογράφηκε το 2015, ανέφερε ότι έκτοτε, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) συνεχίζουν να αυξάνονται.
“Πρέπει να αφαιρέσουμε το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, με αύξηση της βλάστησης και με προσέγγιση των καλλιεργειών με όρους αγροοικολογίας. Τα δάση στη Μεσόγειο μειώνονται ενώ παράλληλα, παρατηρούμε επέκταση της μεσογειακής βλάστησης προς τα βόρεια, όπως η καλλιέργεια της ελιάς που ευνοείται πλέον, λόγω της κλιματικής αλλαγής, στις ατλαντικές ακτές της Γαλλίας” είπε ο κ.Γκιγιό.

“Πρέπει η οικονομία να πάει προς το περιβάλλον. Ο καπιταλισμός δεν αλλάζει, πρέπει όλοι μας να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα και κυρίως οι νέοι που μπορούν να δράσουν” κατέληξε.

Ανθρωπόκαινος ή Κεφαλαιόκαινος εποχή; 
Για την “Εποχή του Ανθρώπου” (ανθρωπόκαινος) ή “Εποχή του Κεφαλαίου” (κεφαλαιόκαινος), όπως αποκαλείται από κάποιους ιστορικούς, μίλησε από την πλευρά του στο συνέδριο ο Χρήστος Ζερεφός, ακαδημαϊκός, επόπτης στο Κέντρον Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.
“Δεν υπάρχει πλέον χώρος για σκεπτικισμό, πρέπει να δράσουμε άμεσα για την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της θερμοκρασίας” είπε στο συνέδριο ο κ.Ζερεφός ενώ, επικαλούμενος το ρητό του Ιπποκράτη “κάλλιο προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν”, παρατήρησε ότι “ η ανθρωπότητα, όμως, ξεχνάει”….

Το συνέδριο, που διαρκεί έως τις 31 Μαΐου, διοργανώνεται από τη Διεθνή Ένωση Κλιματολογίας και θα ασχοληθεί με θέματα που αφορούν στην κλιματική αλλαγή και τους κλιματικούς κινδύνους που προκύπτουν. 

Πηγή: ΑΜΕ ΜΠΕ

Τι είναι το “Μεγάλο Θανατικό”;

Η πιο μαζική εξαφάνιση ειδών που έχει ποτέ υπάρξει στη Γη, η οποία ονομάσθηκε «Μεγάλο Θανατικό» και συνέβη πριν περίπου 252 εκατομμύρια χρόνια στο τέλος της Πέρμιας γεωλογικής περιόδου, ξεπερνώντας κατά πολύ σε σοβαρότητα την εξαφάνιση των δεινοσαύρων πριν 65 εκατ. χρόνια, οφειλόταν πιθανότατα στις αλυσιδωτές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας επιστημονικής μελέτης και οι ερευνητές προειδοποιούν ότι, αν όντως συνέβη κάτι τέτοιο, θα πρέπει να λειτουργήσει σαν «καμπανάκι» για το τι θα μπορούσε να συμβεί ξανά στο μέλλον, με δεδομένο ότι και στη σημερινή εποχή η κλιματική αλλαγή τείνει να ξεφύγει εκτός ελέγχου.
Πολύ πριν οι δεινόσαυροι κυριαρχήσουν στη Γη και όταν ακόμη οι σημερινές ήπειροι ήσαν ενωμένες στην υπερ-ήπειρο Παγγαία, όπως αποκαλύπτει η μελέτη των αρχαίων απολιθωμάτων, τα κάποτε ανθηρά οικοσυστήματα μετατράπηκαν σε νεκροταφεία. Περίπου το 96% όλων των θαλάσσιων ειδών εξαφανίσθηκαν στη διάρκεια του «μεγάλου θανατικού», καθώς επίσης τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ειδών της ξηράς, μεταξύ άλλων τα περισσότερα δέντρα, φυτά, έντομα, σαύρες, ακόμη και μικρόβια. Έπρεπε να περάσουν εκατομμύρια χρόνια για να ξαναπάρει τα πάνω της η ζωή στον πλανήτη μας.

Εδώ και χρόνια, οι επιστήμονες συζητούν -και διαφωνούν- πάνω στο τι μπορεί να προκάλεσε μια τόσο κατακλυσμική καταστροφή, που κατέστησε αρχικά τους ωκεανούς τελείως αφιλόξενους για ζωή και στη συνέχεια την ξηρά. Μεταξύ άλλων, έχει προταθεί ως αιτία μια πτώση μεγάλου αστεροειδούς ή η κλιματική αλλαγή.

Η νέα μελέτη από ερευνητές των πανεπιστημίων Ουάσιγκτον και Στάνφορντ, που συνδύασαν πλήθος στοιχείων και προσομοιώσεων σε υπολογιστές και οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μαζική εξαφάνιση των έμβιων οργανισμών προκλήθηκε από την κλιματική αλλαγή και την άνοδο της θερμοκρασίας κατά περίπου δέκα βαθμούς Κελσίου, κάτι που προκάλεσε σχεδόν πλήρη έλλειψη οξυγόνου στις θάλασσες, με συνέπεια να μην μπορούν να αναπνεύσουν τα ζώα.

Όσο ανέβαινε η θερμοκρασία του περιβάλλοντος και επιταχυνόταν ο μεταβολισμός των ζώων στις θάλασσες (άρα χρειάζονταν περισσότερο οξυγόνο), τα ολοένα θερμότερα νερά δεν είχαν πλέον αρκετό οξυγόνο για να επιβιώσουν τα ζώα. Προτού οι τεράστιες και διαρκείς εκρήξεις ηφαιστείων, ιδίως στη σημερινή Σιβηρία, δημιουργήσουν ένα πλανήτη σκεπασμένο από «αέρια του θερμοκηπίου», οι ωκεανοί της Γης είχαν θερμοκρασίες και επίπεδα οξυγόνου παρόμοια με τα σημερινά.

Όταν όμως η μέση θερμοκρασία του πλανήτη ανέβηκε δραματικά, οι θάλασσες έχασαν τουλάχιστον το 80% του οξυγόνου τους, ενώ στα μεγαλύτερα βάθη η απώλεια του οξυγόνου υπήρξε πλήρης. Τα ζώα, ιδίως εκείνα με αυξημένες ανάγκες για οξυγόνο (όπως ο σημερινός άνθρωπος) και όσα ζούσαν μακριά από την τροπική ζώνη, εξαφανίσθηκαν τελείως. Είναι άγνωστο πόσο χρονικό διάστημα διήρκεσε η διαδικασία της εξαφάνισης, πιθανώς μερικές εκατοντάδες χρόνια.

Με βάση τη νέα εκτίμηση, η άνοδος της θερμοκρασίας και η απώλεια του οξυγόνου εξηγούν πάνω από το 50% της εξαφάνισης των ειδών, ενώ πρόσθετες αιτίες υπήρξαν πιθανότατα η οξίνιση των ωκεανών (λόγω μεγαλύτερης απορρόφησης διοξειδίου από την ατμόσφαιρα) και η μείωση της παραγωγικότητας των φωτοσυνθετικών μικροοργανισμών (εξαιτίας της μείωσης της ηλιακής ακτινοβολίας).

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η κατάσταση στην ύστερη Πέρμια περίοδο, δηλαδή η σταδιακή αύξηση των «αερίων του θερμοκηπίου» στην ατμόσφαιρα και η άνοδος της θερμοκρασίας, θυμίζει ανησυχητικά την τωρινή κατάσταση.

Όπως ανέφεραν, «αν συνεχισθούν οι σημερινές τάσεις, η θερμοκρασία στο ανώτερο στρώμα των ωκεανών θα φθάσει έως το 2100 το 20% της θερμοκρασίας στο τέλος της Πέρμιας περιόδου, ενώ έως το 2300 το 35% έως 50%. Η μελέτη μας αναδεικνύει την πιθανότητα μιας νέας μαζικής εξαφάνισης ειδών από ένα παρόμοιο μηχανισμό ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής».

Στην εποχή μας η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά ένα περίπου βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, συνεπώς υπάρχει -ακόμη τουλάχιστον- μεγάλη απόσταση από μια αύξηση κατά δέκα βαθμούς που εκτιμάται ότι είχε συμβεί πριν 252 εκατομμύρια χρόνια. Όπως είπαν οι ερευνητές, «έχουμε διανύσει περίπου το ένα δέκατο του δρόμου ως την Πέρμια. Όμως μόλις υπάρξει μια άνοδος της θερμοκρασίας κατά τρεις έως τέσσερις βαθμούς Κελσίου, η ζωή στις θάλασσες θα αρχίσει να έχει σοβαρά προβλήματα».