Σαν σήμερα, 20 Νοεμβρίου 1945: Στο ειδώλιο οι Ναζί – Ξεκινάει η ιστορική δίκη της Νυρεμβέργης
Ορόσημο για τη δικαιοσύνη και την ανθρωπότητα
Η 20ή Νοεμβρίου 1945 σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στην παγκόσμια ιστορία. Εκείνη την ημέρα, στη Νυρεμβέργη της Γερμανίας, ξεκίνησε η φημισμένη «Δίκη της Νυρεμβέργης». Σε αυτή τη δίκη, 24 κορυφαία στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος κλήθηκαν να λογοδοτήσουν για τα εγκλήματα που διέπραξαν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Δίκη της Νυρεμβέργης αποτέλεσε την πρώτη ιστορική στιγμή όπου συγκροτήθηκε ένα διεθνές δικαστήριο για να αποδοθεί δικαιοσύνη σε εγκληματίες πολέμου. Το δικαστήριο απαρτιζόταν από δικαστές και εισαγγελείς των νικητριών δυνάμεων του πολέμου: τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Σοβιετική Ένωση, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία. Πρόεδρος της δίκης ήταν ο Βρετανός δικαστής, Λόρδος Τζέφρι Λόρενς.
Οι κατηγορούμενοι αντιμετώπισαν κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ειρήνης, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ανάμεσά τους βρίσκονταν κορυφαία στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Γιόαχιμ φον Ρίμπεντροπ και ο αρχηγός του επιτελείου των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων, Άλφρεντ Γιοντλ.
Η δίκη χρησιμοποίησε την ταυτόχρονη διερμηνεία για να διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ δικαστών, κατηγορουμένων και μαρτύρων. Η διαδικασία διεξήχθη σε τέσσερις γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ρωσικά), απαιτώντας άμεση μετάφραση των συνομιλιών. Αυτή η μέθοδος, σχεδιασμένη υπό την καθοδήγηση του συνταγματάρχη Leon Dostert, ήταν πρωτοποριακή και έθεσε τα θεμέλια για τη σύγχρονη διερμηνεία.
Τον προηγούμενο μήνα, πέθανε ένας από τους τελευταίους Ινδιάνους Ναβάχο, που είχε φτιάξει κώδικα που δεν έσπαγε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η δίκη διήρκεσε 10 μήνες και περιλάμβανε 216 συνεδριάσεις. Στις 1 Οκτωβρίου 1946, ανακοινώθηκαν οι ετυμηγορίες. Δώδεκα από τους κατηγορουμένους, συμπεριλαμβανομένων των Ρίμπεντροπ, Γιοντλ και Φρικ, καταδικάστηκαν σε θάνατο. Ο Χέρμαν Γκέρινγκ αυτοκτόνησε λίγο πριν την εκτέλεσή του. Άλλοι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης, ενώ τρεις αθωώθηκαν.
Η Δίκη της Νυρεμβέργης καθόρισε τις βάσεις του διεθνούς ποινικού δικαίου, εισάγοντας την έννοια της ατομικής ευθύνης για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Παράλληλα, ανέδειξε τη θεμελιώδη σημασία της δικαιοσύνης για τη διατήρηση της ειρήνης και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σήμερα, η Δίκη της Νυρεμβέργης αποτελεί ορόσημο για τη δικαιοσύνη και την ανθρωπότητα. Εκθέσεις, συνέδρια και αναμνηστικές εκδηλώσεις συνεχίζουν να διατηρούν ζωντανή τη μνήμη της, ενώ η ταυτόχρονη διερμηνεία, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά εκεί, παραμένει βασικό στοιχείο του σύγχρονου δικαστικού συστήματος και των διεθνών σχέσεων.