21/10/1879: Και εγένετο… φως – Ο Τόμας Έντισον συστήνει τον πρώτο ηλεκτρικό λαμπτήρα πυράκτωσης και μας οδηγεί στον ηλεκτρισμό

Κάποια πράγματα θεωρούνται δεδομένα στις μέρες μας, όμως κάποτε όχι μόνο δεν ήταν, αλλά και υπήρξαν εφευρέσεις, που είτε επιβραβεύθηκαν είτε λοιδωρήθηκαν στην αρχή και στη συνέχεια έγιναν απαραίτητα στοιχεία της ζωής μας. Το 1879, όμως, και στις 21 Οκτωβρίου εκείνου του έτους, εγένετο… το φως και το πιο αποφασιστικό «βήμα» στον ηλεκτρισμό από τον Τόμας Έντισον.

Ήταν τότε, στο Μένλοου Παρκ στο Νιου Τζέρσεϊ, όταν ο σπουδαίος εφευρέτης δοκίμασε με επιτυχία τον πρώτο ηλεκτρικό λαμπτήρα πυράκτωσης, ο οποίος λειτούργησε 13½ ώρες προτού σβήσει. Η δημιουργία του πρώτου σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και η ηλεκτροδότηση μιας πόλης ήταν πλέον θέμα χρόνου, αν και στις μέρες μας αρχίζει να γίνεται στην χώεα μας… είδος πολυτελείας.

Τα πρώτα πειράματα και ο δρόμος προς τον ηλεκτρισμό

Η εφεύρεση του λαμπτήρα πυρακτώσεως συνήθως αποδίδεται στον Τόμας Έντισον, ο οποίος έλαβε το σχετικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις 27 Ιανουαρίου 1880. Ωστόσο, οι πρωτοβουλίες για την υλοποίηση αυτής της ιδέας είχαν αρχίσει πολλά χρόνια πριν από διάφορους ερευνητές. Στη δεκαετία του 1860, ο Άγγλος φυσικός και χημικός Τζόζεφ Σουάν πραγματοποίησε σημαντικά πειράματα, προσπαθώντας να κατασκευάσει λάμπες με νήμα άνθρακα.

Παρόλο που η επιτυχία ήταν παροδική, καθώς το νήμα καταστρεφόταν μετά από λίγα λεπτά, ο Σουάν αποφάσισε δεκαοκτώ χρόνια αργότερα να επανεξετάσει τα πειράματά του, αξιοποιώντας την εφεύρεση της αντλίας υψηλού κενού. Παρουσίασε τη δική του ηλεκτρική λάμπα το 1879, μόνο για να διαπιστώσει ότι είχε καθυστερήσει ελάχιστα.

Μόλις μερικούς μήνες νωρίτερα, ο Τόμας Έντισον είχε καταθέσει αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για έναν παρόμοιο λαμπτήρα κενού. Την Πρωτοχρονιά του 1879, παρουσίασε μια σειρά από 50 λαμπτήρες που τροφοδοτούνταν από μια γεννήτρια συνεχούς ρεύματος. Τρία χρόνια αργότερα, ξεκίνησε τη βιομηχανική παραγωγή τους στο ιδιόκτητο εργοστάσιο «Edison Lamp Company» στο Νιου Τζέρσεϊ, το οποίο ίδρυσε με ξένες χρηματοδοτήσεις.

Στο μεταξύ, αντικατέστησε το νήμα άνθρακα με ανθεκτικές ίνες ιαπωνικού μπαμπού. Ο Σουάν είχε ξεκινήσει την κατασκευή λαμπτήρων στη Μεγάλη Βρετανία από το 1880, χρησιμοποιώντας ως νήμα πυρακτώσεως επεξεργασμένες ίνες βαμβακιού με άνθρακα.

Τα δημοσιεύματα στον Τύπο οργίαζαν με την είδηση ότι ο Έντισον θα συνέδεε τους λαμπτήρες του σε παράλληλο κύκλωμα με υποδιαίρεση ρεύματος, ώστε, αν καιγόταν ένας, το κύκλωμα να συνεχίζει να λειτουργεί. Ωστόσο, δεν έλειπαν οι αμφισβητίες. Οι κριτικές πληθαίναν στις εφημερίδες, με επιφανείς επιστήμονες όπως ο Γουίλιαμ Πρις να προβλέπουν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Διαψεύστηκαν.

Στις 21 Οκτωβρίου 1879, το Μέλροουζ Παρκ φωτίστηκε από 30 λαμπτήρες πυράκτωσης με νήμα άνθρακα, συνδεδεμένους παράλληλα με ξεχωριστούς διακόπτες. Σε μόλις τρία χρόνια, το 1882, ο Έντισον ίδρυσε τον πρώτο σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Νέα Υόρκη, καθιστώντας την την πρώτη πόλη στον κόσμο που φωτίστηκε με ηλεκτρισμό.

Μία από τις επιφανέστερες μορφές στην ιστορία της τεχνολογίας ο Τόμας Εντισον είναι ο εφευρέτης με τις 1093 ευρεσιτεχνίες, στις οποίες περιλαμβάνονται εκτός από τον ηλεκτρικό λαμπτήρα πυράκτωσης, ο φωνογράφος, το σύγχρονο τηλέφωνο, η κινηματογραφική μηχανή προβολής, οι σιδηροαλκαλικές μπαταρίες και τεχνικές κατασκευής τσιμέντου και χημικών προϊόντων. Είναι, επίσης, ο ιδρυτής του πρώτου εργαστηρίου βιομηχανικής έρευνας.