Σαν σήμερα γεννήθηκε ο εξερευνητής της Ανταρκτικής, Ρόαλντ Αμούνδσεν!

Ο Ρόαλντ Ένγκελμπρεγκτ Γκράβνινγκ Αμούνδσεν όπως ήταν το πλήρες του όνομα, γεννήθηκε σαν σήμερα, 16 Ιουλίου του 1872 κι έμελλε να γράψει το (ομολογουμένως δύσκολο) όνομά του στα βιβλία της ιστορίας, καθώς έγινε ο πρώτος άνθρωπος που έφτασε στον Νότιο Πόλο στην καρδιά της Ανταρκτικής.

Το 1903 ο Αμούνδσεν ηγήθηκε της πρώτης αποστολής που διέσχισε το Βορειοδυτικό Πέρασμα μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού, μαζί με άλλους έξι στο πλοίο Gjøa.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αυτού ο Αμούνδσεν μελέτησε τον τοπικό πληθυσμό των Νετσίλικ για να μάθει Αρκτικές ικανότητες επιβίωσης και σύντομα υιοθέτησε την ενδυμασία τους. Από αυτούς έμαθε και να χρησιμοποιεί σκυλιά έλξης ελκήθρων.

Μετά το Βορειοδυτικό Πέρασμα ο Αμούνδσεν έκανε σχέδια για να πάει στον Βόρειο Πόλο. όταν όμως πληροφορήθηκε το 1909 πως αρχικά ο Φρέντερικ Κουκ και έπειτα ο Ρόμπερτ Πίρι είχαν ήδη επιτύχει το εγχείρημα αυτό, άλλαξε τα σχέδιά του. Χρησιμοποιώντας το πλοίο του Φρίντγιοφ Νάνσεν Fram (‘Εμπρός’) άλλαξε την πλεύση του προς την Ανταρκτική το 1910.

Ο Αμούνδσεν δεν είπε σε κανέναν για την αλλαγή των σχεδίων του πέρα από τον αδερφό του Λέον και τον Θόρβαλντ Νίλσεν, πλοίαρχο του Fram. Φοβόταν πως αν ο Νάνσεν μάθαινε για την αλλαγή θα ανακαλούσε τη χρήση του Fram. Και πιθανόν δεν ήθελε να ξυπνήσει τις διαθέσεις του Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ, ώστε να μην έχει ανταγωνιστή στο εγχείρημά του. Το νέο μαθεύτηκε δημοσίως μόνο στις 2 Οκτωβρίου.

Στις 14 Ιανουαρίου 1911 έφθασαν στην ανατολική άκρη του Ρος Άις Σελφ στην τοποθεσία που είναι γνωστή ως Κόλπος των Φαλαινών. Ο Αμούνδσεν έθεσε εκεί τη βάση του και την ονόμασε Φραμχέιμ, δηλαδή, ‘Σπίτι του Φραμ’. Η βάση ήταν 96 χλμ εγγύτερα του Πόλου απ’ ό,τι η τοποθεσία όπου διέμενε η αντίπαλη Βρετανική αποστολή του Σκοτ. Ο Σκοτ θα ακολουθούσε την διαδρομή, που είχε ανακαλύψει ο Έρνεστ Σάκλετον, από τον Παγετώνα του Μπέαρντμορ προς το Ανταρκτικό Οροπέδιο. Ο Αμούνδσεν έπρεπε να βρει ένα δικό του καινούριο μονοπάτι ώστε ακολουθώντας το να ανέβει τα Υπερ-Ανταρκτικά Όρη για να φτάσει στο Πολικό Οροπέδιο.

Κατά τον Φεβρουάριο, Μάρτιο και αρχές Απριλίου ο Αμούνδσεν και οι άντρες του έστησαν αποθήκες προμηθειών στις 80°, 81° και 82° Νοτίως, κατά μήκος μιας γραμμής που οδηγούσε στον Πόλο. Αυτό του έδωσε εμπειρία των συνθηκών στο Ρος Άις Σελφ και παρείχε σημαντικές δοκιμές για τον εξοπλισμό τους. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα στο Φραμχέιμ ασχολήθηκαν με την βελτίωση του εξοπλισμού τους, ιδιαιτέρως των ελκήθρων. Τα έλκηθρα αυτά, του ιδίου είδους και κατασκευαστή με αυτά που χρησιμοποιούσε ο Σκοτ, ζύγιζαν 165 λίβρες. Κατά τον χειμώνα, ο Όλαφ Μπγιάαλαντ κατάφερε να μειώσει το βάρος τους στις 48 λίβρες. Στις 4 Φεβρουαρίου 1911, μέλη της ομάδας του Σκοτ στην Νέα Γη επισκέφτηκαν φιλικά την βάση του Αμούνδσεν στο Φραμχέιμ.

Ο Αμούνδσεν έκανε ένα λάθος ξεκίνημα για τον Πόλο στις 8 Σεπτεμβρίου 1911. Οι θερμοκρασίες είχαν αυξηθεί, δίνοντας την εντύπωση βελτίωσης των καιρικών συνθηκών. Η Πολική ομάδα αποτελείτο από οκτώ άτομα, τους Όλαφ Μγιάαλαντ, Χέλμερ Χάνσσεν, Σβέρρε Χάσσελ, Όσκαρ Βίστινγκ, Γιόργκεν Στούμπερουντ, Χγιάλμαρ Γιοχάνσεν, Κρίστιαν Πρέστρουντ και Αμούνδσεν. Λίγο μετά την αναχώρησή τους η θερμοκρασία έπεσε κάτω από τους -50 °C (-60 °F). Στις 12 Σεπτεμβρίου αποφάσισαν να φτάσουν στην αποθήκη των 80°, να εναποθέσουν τις προμήθειές τους και να γυρίσουν πίσω στο Φράμχειμ περιμένοντας θερμότερες συνθήκες. Έφτασαν στην Αποθήκη στις 15 Σεπτεμβρίου, απ’ όπου έφυγαν βιαστικά προς το Φράμχεϊμ. Οι Πρέστρουντ και Χάνσσεν υπέστησαν κρυοπαγήματα στις φτέρνες τους κατά τη διάρκεια της επιστροφής. Μετά την επιστροφή ο Γιοχάνσεν έθεσε ανοιχτά ζήτημα μη καλής λήψης αποφάσεων από τον Αμούνδσεν. Ο Αμούνδσεν έπειτα από όλα αυτά επανοργάνωσε την Πολική ομάδα. Ο Πρέστρουντ, μαζί με τους Στούμπερουντ και Γιοχάνσεν, ανέλαβαν την αποστολή εξερεύνησης της Γης του Εδουάρδου Ζ’. Έτσι ο Γιοχάνσεν χωρίστηκε από την Πολική ομάδα.

Η νέα Πολική ομάδα, με τους Μπγιάαλαντ, Χάνσσεν, Βίστινγκ, Χάσσελ και Αμούνδσεν, ανεχώρησαν στις 19 Οκτωβρίου 1911. Πήραν μαζί τους τέσσερα έλκηθρα και 52 σκυλιά. Στις 23 Οκτωβρίου, έφτασαν την Αποθήκη στις 80°Ν, και στις 3 Νοεμβρίου την Αποθήκη των 82°. Στις 15 Νοεμβρίου, έφτασαν το γεωγραφικό πλάτος των 85°Ν και έφτασαν στην βάση των Υπερ-Ανταρκτικών Ορέων. Η αναρρίχηση κατά μήκος του Παγετώνα Άξελ Χέιμπεργκ ήταν ευκολότερη απ’ ό,τι περίμεναν. Έφτασαν στην άκρη του Πολικού Οροπεδίου στις 21 Νοεμβρίου. Εδώ κατασκήνωσαν στην τοποθεσία που ονόμασαν “Χασάπικο”, όπου σκότωσαν 24 από τα εναπομείναντα σκυλιά. Μερικά από τα πτώματα ταΐστηκαν στα υπόλοιπα σκυλιά. Οι μεγάλες χιονοπτώσεις και ο άσχημος καιρός βαθμιαία αυξάνονταν καθώς διέσχιζαν την ‘Αίθουσα χορού του διαβόλου’, μια περιοχή με τεράστια ρωγμή. Διέσχισαν τις 87°Ν στις 4 Δεκεμβρίου, και στις 7 Δεκεμβρίου, έφτασαν στο γεωγραφικό πλάτος του απώτερου νότου του Σάκλετον, στις 88°23’Ν, 180χλμ (97 ναυτικά μίλια) από τον Νότιο Πόλο.

Στις 14 Δεκεμβρίου 1911, η ομάδα των πέντε, με 16 σκυλιά, έφτασαν στον Πόλο. Έφτασαν 35 μέρες πριν από την ομάδα του Σκοτ. Ο Αμούνδσεν ονόμασε την βάση του στον Νότιο Πόλο Πόλχειμ, ‘Σπίτι του Πόλου’. Επίσης μετονόμασε το Ανταρκτικό Οροπέδιο σε Οροπέδιο του Βασιλιά Χάακον Ζ’. Άφησαν μια μικρή σκηνή και γράμμα που δήλωνε το κατόρθωμά τους, για την περίπτωση που δεν επέστρεφαν ασφαλείς στο Φραμχέιμ.

Η μεγάλη εμπειρία του Αμούνδσεν, η προσεκτική προετοιμασία και η χρήση των καλύτερων σκύλων έλξης ελκήθρου που ήταν διαθέσιμοι (Γροιλανδικά χάσκυ) απέδωσαν. Επέστρεψαν στο Φραμχέιμ στις 25 Ιανουαρίου 1912 με ένδεκα σκύλους. Το ταξίδι είχε διαρκέσει 99 ημέρες, η απόσταση που διανύθηκε ήταν περίπου 1.860 μίλια.

Η επιτυχία του Αμούνδσεν δεν κοινοποιήθηκε δημοσίως μέχρι τις 7 Μαρτίου 1912, όταν κατέφτασε στο Χόμπαρτ στην Αυστραλία. Ο Αμούνδσεν αφηγήθηκε το ταξίδι του στο βιβλίο Ο Νότιος Πόλος: Μια Αφήγηση της Νορβηγικής Ανταρκτικής Αποστολής στο ‘Fram’, 1910-1912.

Τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα, 16 Ιουλίου!

Διαβάστε αναλυτικά στο Athensmagazine.gr τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα, 16 Ιουλίου!

622

Εγίρα, αρχή του μωαμεθανικού ημερολογίου. Ο Μωάμεθ εγκαταλείπει τη Μέκκα και καταφεύγει στη Μεδίνα, κυνηγημένος από τους ισχυρούς της περιοχής.

1054

ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ Κηρουλάριος επισημοποιεί το σχίσμα των Εκκλησιών και αφορίζεται από τους απεσταλμένους του Πάπα.

1486

γεννιέται στη Φλωρεντία ο ζωγράφος Αντρέα ντελ Σάρτο

1770

πεθαίνει ο Άγγλος ζωγράφος Francis Cotes

1779

κατά την περίοδο του αμερικανικού πολέμου της ανεξαρτησίας, τα αμερικανικά στρατεύματα υπό τον στρατηγό Άντονι Γουέιν, καταλαμβάνουν το Stony Point της Νέας Υόρκης, το οποίο έλεγχαν οι Βρετανοί

1783

ανακοινώνεται η παροχή εδαφών του Καναδά σε Αμερικανούς νομιμόφρονες.

1845

το Yacht Club της Νέας Υόρκης διοργανώνει την πρώτη αμερικανική ρεγκάτα.

1848

πεθαίνει ο Σουηδός χημικός Jons Jacob Berzelius

1862

κατά τη διάρκεια του αμερικανικού εμφυλίου, ο David Farragut, γίνεται ο πρώτος υποναύαρχος του αμερικανικού ναυτικού

1880

η γιατρός Emily Howard Stowe γίνεται η πρώτη γυναίκα που αποκτά άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος του γιατρού

1877

διεξάγεται ο πρώτος τελικός του Τουρνουά Τένις του Γουίμπλεντον. Νικητής αναδεικνύεται ο Σπένσερ Μπορ, που επικρατεί του Γουίλιαμ Μάρσαλ με 3-0 σετ.

1888

γεννιέται ο ηθοποιός Περσί Κιλπράιντ

1896

γεννιέται ο Trugve Lie, ο πρώτος γενικός γραμματέας του ΟΗΕ

1902

γεννιέται ο συγγραφέας Γκιοργκ Σβάρτζ

1903

γεννιέται ο τραγουδιστής και σαξοφονίστας Κάρμεν Λομπάρντο

1907

γεννιέται η ηθοποιός Μπάρμπαρα Στανγουϊκ

1909

ο Σάχης της Περσίας εκθρονίζεται από εθνικιστές και τη θέση του παίρνει ο 12χρονος γιος του, Αλαντ Μουλκ.

1911

γεννιέται η ηθοποιός και χορεύτρια Τζίντζερ Ρότζερς

1912

ναυτική σύμβαση υπογράφεται μεταξύ Γαλλίας και Ρωσίας.

1914

αρχίζουν οι πρώτες διώξεις εναντίον των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.. Εξορίζονται όλοι οι ελληνικοί πληθυσμοί, Πόντιοι κυρίως της Σινώπης και της Κασταμονής

1918

ο τσάρος Νικόλαος Β, η τσαρίνα και τα πέντε παιδιά τους εκτελούνται στο Γιεκατερίνενμπουργκ από τους μπολσεβίκους.

1919

γεννιέται ο Πρόεδρος της Νοτίου Κορέας Choi Kyuha

1920

η ιταλική κυβέρνηση καταγγέλλει την ελληνοϊταλική συμφωνία και πρότεινε την απόδοση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα, πλην της Ρόδου. Η ελληνική κυβέρνηση εκφράζει την έκπληξή της για τη στάση αυτή της Ιταλίας.

1923

ο Μουσολίνι απαγορεύει τη χαρτοπαιξία σε όλη την Ιταλία.

1926

η πρώτη έγχρωμη υποβρύχια φωτογραφία δημοσιεύεται στο περιοδικό National Geographic.

1931

θανατηφόρα επιδημία γαστρεντερίτιδας σημειώνεται στον Πειραιά, εξαιτίας της οποίας πεθαίνουν 168 παιδιά κάτω των δύο ετών.

1933

γεννιέται η ηθοποιός Μαίρη Χρονοπούλου.

1940

στη Γαλλία, η κυβέρνηση του Βισί στερεί από τους πολιτογραφημένους Εβραίους τα πολιτικά τους δικαιώματα.

1941

στην ΕΣΣΔ, οι Γερμανοί πλησιάζουν στο Λένινγκραντ.

1942

στη Γαλλία, μετά από συμφωνία της κυβέρνησης του Βισί με τους Ναζί, αστυνομικοί συγκεντρώνουν 13.000 Εβραίους, τους οποίους φυλακίζουν σε αθλητικές εγκαταστάσεις.

1943

Βρετανία και ΗΠΑ ρίχνουν εκατομμύρια φυλλάδια από συμμαχικά αεροπλάνα, προειδοποιώντας την Ιταλία ότι αν δεν σταματήσει τη φασιστική κυριαρχία θα αντιμετωπίσει την καταστροφή

1945

στις ΗΠΑ, πραγματοποιείται η πρώτη δοκιμή ατομικής βόμβας στην έρημο του Λος Αλάμος στο Νέο Μεξικό.

1945

αρχίζει στο Πότσδαμ της Γερμανίας η διάσκεψη κορυφής, με τη συμμετοχή των Ιωσήφ Στάλιν, Χάρι Τρούμαν και Γουίνστον Τσόρτσιλ, που αντικαταστάθηκε από τον Κλέμεντ Ατλι όταν έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα των βρετανικών εκλογών. Αποφασίζεται ο διαμελισμός της Γερμανίας και ρυθμίζονται τα θέματα των αποικιών της Αυστρίας, της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας.

1949

στην Κίνα, οι εθνικιστές με ηγέτη τον Τσανγκ Κάι-σεκ συγκροτούν Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο.

1950

η Ουρουγουάη κερδίζει μέσα στο Μαρακανά μπροστά σε 199.854 θεατές (το μεγαλύτερο πλήθος στην ιστορία του αθλητισμού) την Βραζιλία με 2-1, τερματίζει πρώτη στη βαθμολογία και κατακτά το 4ο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου της Βραζιλίας. Οι Βραζιλιάνοι, που έχτισαν το Μαρακανά ειδικά για αυτή τη διοργάνωση και προετοίμασαν το καρναβάλι, κερδίζουν τελικά μόνο τη θέση του πρώτου σκόρερ αφού ο Αντεμιρ Μενέντεζ Μαρκέζ σημειώνει 9 γκολ.

1951

ο Μποντουέν Α στέφεται βασιλιάς του Βελγίου

1952

γεννιέται ο ντράμερ του συγκροτήματος Police, Στιούαρτ Κόπλαντ.

1954

η αστυνομία της Νέας Υόρκης ξεκινά τη χρήση του μέτρου του “αλκοτέστ” σε ολόκληρη την πόλη, με τη βοήθεια ειδικής συσκευής.

1957

ο Αμερικανός πιλότος πολεμικών αεροσκαφών Τζον Γκλεν κάνει τη διαδρομή Καλιφόρνια – Νέα Υόρκη, με υπερηχητικό αεριωθούμενο σε 3 ώρες 23 λεπτά και 8 δευτερόλεπτα. (χρόνος που αποτελεί διηπειρωτικό ρεκόρ ταχύτητας)

1961

η Γιολάντα Μπάλας κάνει για 14η φορά παγκόσμιο ρεκόρ στο ύψος με 1.91, έχοντας ξεκινήσει τις καταρρίψεις από τις 14/7/1956 όταν πήδηξε στο Βουκουρέστι 1.75. Το ρεκόρ θα αντέξει δέκα χρόνια και η Μπάλας θα πετύχει ένα σερί 150 νικών (1956-1967) δημιουργώντας έτσι ένα ρεκόρ για αθλητές και αθλήτριες (2ος ο Μόουζες με 122 νίκες). Το 1996 θα την βραβεύσει ο ΠΣΑΤ για την προσφορά της στον αθλητισμό.

1963

γεννιέται ο μουσικός Fatboy Slim

1965

εγκαινιάζεται η μεγαλύτερη οδική σήραγγα στον κόσμο, στα σύνορα Γαλλίας-Ιταλίας. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Σαρλ ντε Γκολ και ο Ιταλός ομόλογός του Τζουζέπε Σάραγκατ εγκαινίασαν το τούνελ του Λευκού Όρους, μήκους 11,6 χλμ.

1969

εκτοξεύεται το διαστημόπλοιο “Απόλλων 11”, με τους αστροναύτες Νιλ Άρμστρονγκ, Μπαζ Όλντριν και Μάικλ Κόλινς και με προορισμό τη Σελήνη, όπου και φτάνουν πρώτοι.

1979

στη Νικαράγουα, ο Σομόζα αποστρατεύει 100 ανώτερους αξιωματικούς.

1981

πεθαίνει ο Αμερικανός τραγουδιστής και στιχουργός Harry Chapin

1983

αποφασίζεται, βάσει συμφωνίας, ότι οι αμερικανικές βάσεις θα παρέμεναν στην Ελλάδα μέχρι το 1992.

1985

πεθαίνει ο διάσημος Γερμανός συγγραφέας Μπελ Χάινριχ, που είχε τιμηθεί το 1972 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

1988

παγκόσμιο ρεκόρ κάνουν στα 100μ με 10.49 η Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ και στο έπταθλο με 7.215 βαθμούς η κουνιάδα της Τζάκι Τζόινερ Κέρσι στα προκριματικά της Ινδιανάπολης.

1989

γεννιέται ο Καταλανός ποδοσφαιριστής Σέρχιο Μπούσκετς.

1989

πεθαίνει, σε ηλικία 81 ετών, ο διάσημος Αυστριακός διευθυντής ορχήστρας, Χέρμπερτ φον Κάραγιαν.

1990

σημειώνεται στις Φιλιππίνες, σεισμός 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Περισσότεροι από 1600 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους

1991

η κυβέρνηση της Αυστραλίας διαμαρτύρεται στη Γαλλία για τη νέα πυρηνική δοκιμή, που πραγματοποίησε στο νότιο Ειρηνικό, στην ατόλη Μουρουρόα.

1991

το ΚΚΕ αποχωρεί από τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου.

1992

πεθαίνει σε ηλικία 76 ετών η ηθοποιός Μαίρη Αρώνη.

1993

ομόφωνα αθώους για όλες τις κατηγορίες κρίνει το Α Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά τον Γιάννη Αλαφούζο και τους πέντε συγκατηγορούμενούς του για την υπόθεση του πλοίου Ασπρονήσι το οποίο, σύμφωνα με τη δικογραφία, φερόταν ότι διέπραξε λαθρεμπόριο μαζούτ.

1994

το πρώτο τμήμα του κομήτη Shoemaker-Levy 9, που έχει αναστατώσει τους αστρονόμους όλης της Γης, συγκρούεται με τον πλανήτη Δία.

1995

στη Γαλλία, ο Πρόεδρος Σιράκ αναγνωρίζει ότι η χώρα του φέρει ευθύνη για τις διώξεις και τον εκτοπισμό χιλιάδων Εβραίων κατά τη διάρκεια του Β Παγκόσμιου Πολέμου, σε συνεργασία πολλές φορές με τους Ναζί.

1996

στην Τουρκία, οκτώ βουλευτές της Τανσού Τσιλέρ παραιτούνται από το Κόμμα του Ορθού Δρόμου, διαμαρτυρόμενοι για το συνασπισμό με τους ισλαμιστές.

1997

η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εγκρίνει απόφαση με την οποία συνιστάται στα κράτη-μέλη να αποθαρρύνουν τον εβραϊκό εποικισμό παλαιστινιακών εδαφών και της Ιερουσαλήμ.

1999

ο Τζον Κένεντι τζούνιορ σκοτώνεται μαζί με τη σύζυγό του Καρολίν Μπεσέτ σε αεροπορικό δυστύχημα.

2000

ο Μάρτιν Έντουαρντς παραιτείται από διευθύνων σύμβουλος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί το τέλος της 40ετούς διοίκησης του συλλόγου από την οικογένεια Έντουαρντς. Ο Μάρτιν αντικατέστησε τον πατέρα του το 1980 και από τότε κατάφερε να μετατρέψει την Γιουνάιτεντ στον πιο πετυχημένο και πλουσιότερο σύλλογο του κόσμου. Διάδοχός του ο Πίτερ Κένιον.

2001

ο Ζακ Ρογκ εκλέγεται νέος πρόεδρος της ΔΟΕ, παίρνοντας τη θέση του Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ. Ο 59χρονος Βέλγος (αντιπρόεδρος της ΔΟΕ από το 1994) είναι ο 8ος πρόεδρος στα 107 χρόνια της ΔΟΕ.

2002

το δημοφιλές δίδυμο Simon & Garfunkel βγάζουν σε κυκλοφορία το άλμπουμ τους “Live in New York 1967” το οποίο περιέχει τη ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας, που είχαν δώσει στις 22 Ιανουαρίου του 1967 στο Philarmonic Hall

2003

πεθαίνει η “θεά” της σάλσα από την Κούβα, Σέλια Κρους.

2007

σεισμός 6,8 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ, στην Ιαπωνία σκοτώνει οκτώ άτομα και τραυματίζει 800 ενώ προκαλεί ζημιές σε πυρηνικό εργοστάσιο.