Παγκόσμια Ημέρα Ψωρίασης: Μια «παρεξηγημένη» νόσος με πολλαπλές αιτίες – Ποια τα συμπτώματα στο σώμα

Στις 29 Οκτωβρίου λαμβάνει χώρα η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψωρίασης και η παγκόσμια κοινότητα ενώνεται για να δείξει την υποστήριξή της. Το θέμα της είναι η «Οικογένεια». Όλοι όσοι αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ψωριασικής νόσου αξίζουν αμέριστη υποστήριξη από τους οικείους τους. Αυτό περιλαμβάνει την αναγνώριση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει όχι μόνο το άτομο με ψωριασική νόσο αλλά και οι αγαπημένοι του. 

Χθες, Δευτέρα 28 Οκτωβρίου, ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων, 3.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο, περιμένοντας το πολύτιμο δώρο ζωής.

Η ψωρίαση είναι μια δερματική νόσος που προκαλεί εξάνθημα με κνησμώδεις, φολιδωτές κηλίδες, συνήθως στα γόνατα, τους αγκώνες, τον κορμό και το τριχωτό της κεφαλής.

Η ψωρίαση είναι μια συχνή, μακροχρόνια (χρόνια) ασθένεια χωρίς θεραπεία. Μπορεί να είναι επώδυνη, να επηρεάζει τον ύπνο και να δυσκολεύει τη συγκέντρωση. Η πάθηση τείνει να περνάει από κύκλους, φουντώνοντας για μερικές εβδομάδες ή μήνες και στη συνέχεια υποχωρώντας για λίγο. Οι συνήθεις εκλυτικοί παράγοντες σε άτομα με γενετική προδιάθεση για ψωρίαση περιλαμβάνουν λοιμώξεις, κοψίματα ή εγκαύματα και ορισμένα φάρμακα.

Υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες που σας βοηθούν να διαχειριστείτε τα συμπτώματα. Και μπορείτε να δοκιμάσετε συνήθειες τρόπου ζωής και στρατηγικές αντιμετώπισης για να σας βοηθήσουν να ζήσετε καλύτερα με την ψωρίαση.

Τα συνήθη σημεία και συμπτώματα της ψωρίασης περιλαμβάνουν:

• Ένα κηλιδώδες εξάνθημα που ποικίλλει ευρέως ως προς την εμφάνισή του από άτομο σε άτομο, από κηλίδες με απολέπιση που μοιάζει με πιτυρίδα έως μεγάλες εκρήξεις σε μεγάλο μέρος του σώματος.
• Εξανθήματα που ποικίλλουν στο χρώμα, τείνοντας να είναι αποχρώσεις του μοβ με γκρίζα λέπια σε καφέ ή μαύρο δέρμα και ροζ ή κόκκινο με ασημένια λέπια σε λευκό δέρμα
• Μικρές κηλίδες απολέπισης (συνήθως παρατηρούνται στα παιδιά)
• Ξηρό, σκασμένο δέρμα που μπορεί να αιμορραγεί
• Κνησμός, κάψιμο ή πόνος
• Κυκλικά εξανθήματα που φουντώνουν για μερικές εβδομάδες ή μήνες και στη συνέχεια υποχωρούν

Υπάρχουν διάφοροι τύποι ψωρίασης, καθένας από τους οποίους διαφέρει ως προς τα σημεία και τα συμπτώματά του:

1. Ψωρίαση της πλάκας. Ο πιο συνηθισμένος τύπος ψωρίασης, η ψωρίαση κατά πλάκας προκαλεί ξηρές, φαγούρες, υπερυψωμένες δερματικές κηλίδες (πλάκες) που καλύπτονται από λέπια. Μπορεί να είναι λίγες ή πολλές. Εμφανίζονται συνήθως στους αγκώνες, τα γόνατα, το κάτω μέρος της πλάτης και το τριχωτό της κεφαλής. Οι κηλίδες ποικίλλουν σε χρώμα, ανάλογα με το χρώμα του δέρματος. Το προσβεβλημένο δέρμα μπορεί να επουλωθεί με προσωρινές αλλαγές στο χρώμα (μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση), ιδιαίτερα σε καφέ ή μαύρο δέρμα.
   
2. Ψωρίαση των νυχιών. Η ψωρίαση μπορεί να επηρεάσει τα νύχια και τα νύχια των ποδιών, προκαλώντας διάβρωση, μη φυσιολογική ανάπτυξη των νυχιών και αποχρωματισμό. Τα ψωριασικά νύχια μπορεί να χαλαρώσουν και να διαχωριστούν από την κοίτη των νυχιών (ονυχόλυση). Η σοβαρή νόσος μπορεί να προκαλέσει θρυμματισμό του νυχιού.
3. Ψωρίαση με γλουταία μορφή. Η γλουταία ψωρίαση προσβάλλει κυρίως νεαρούς ενήλικες και παιδιά. Συνήθως προκαλείται από βακτηριακή λοίμωξη, όπως ο στρεπτοκοκκικός λαιμός. Χαρακτηρίζεται από μικρές, σταγονοειδείς, απολεπιστικές κηλίδες στον κορμό, τα χέρια ή τα πόδια.
4. Αντίστροφη ψωρίαση. Η αντίστροφη ψωρίαση προσβάλλει κυρίως τις πτυχές του δέρματος της βουβωνικής χώρας, των γλουτών και των μαστών. Προκαλεί λεπτές κηλίδες φλεγμονώδους δέρματος που επιδεινώνονται με την τριβή και την εφίδρωση. Οι μυκητιασικές λοιμώξεις μπορεί να πυροδοτήσουν αυτόν τον τύπο ψωρίασης.
5. Φλυκταινώδης ψωρίαση. Η φλυκταινώδης ψωρίαση, ένας σπάνιος τύπος, προκαλεί σαφώς καθορισμένες φουσκάλες γεμάτες πύον. Μπορεί να εμφανιστεί σε εκτεταμένες κηλίδες ή σε μικρές περιοχές των παλαμών ή των πελμάτων.
6. Ερυθροδερμική ψωρίαση. Ο λιγότερο συνηθισμένος τύπος ψωρίασης, η ερυθροδερμική ψωρίαση μπορεί να καλύψει ολόκληρο το σώμα με ένα ξεφλουδισμένο εξάνθημα που μπορεί να προκαλεί φαγούρα ή να καίει έντονα. Μπορεί να είναι βραχύβια (οξεία) ή μακροχρόνια (χρόνια).

Πότε να επισκεφθείτε γιατρό

Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε ψωρίαση, επισκεφθείτε τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Αναζητήστε επίσης ιατρική φροντίδα εάν η κατάστασή σας:

• Γίνεται σοβαρή ή εκτεταμένη
• Σας προκαλεί δυσφορία και πόνο
• Σας προκαλεί ανησυχία για την εμφάνιση του δέρματός σας
• Δεν βελτιώνεται με τη θεραπεία

Αιτίες

Η ψωρίαση θεωρείται ότι είναι ένα πρόβλημα του ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλεί την ταχύτερη ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος από το συνηθισμένο. Στον πιο συνηθισμένο τύπο ψωρίασης, γνωστό ως ψωρίαση κατά πλάκας, αυτή η ταχεία εναλλαγή των κυττάρων έχει ως αποτέλεσμα ξηρές, φολιδωτές κηλίδες.

Η αιτία της ψωρίασης δεν είναι πλήρως κατανοητή. Θεωρείται ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα του ανοσοποιητικού συστήματος, όπου τα κύτταρα που καταπολεμούν τις λοιμώξεις επιτίθενται κατά λάθος στα υγιή κύτταρα του δέρματος. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι παίζουν ρόλο τόσο η γενετική όσο και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η πάθηση δεν είναι μεταδοτική.

Εναύσματα της ψωρίασης

Πολλοί άνθρωποι που έχουν προδιάθεση για ψωρίαση μπορεί να είναι απαλλαγμένοι από συμπτώματα για χρόνια μέχρι η νόσος να πυροδοτηθεί από κάποιον περιβαλλοντικό παράγοντα. Οι συνήθεις εκλυτικοί παράγοντες της ψωρίασης περιλαμβάνουν:

• Λοιμώξεις, όπως στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα ή δερματικές λοιμώξεις
• Καιρικές συνθήκες, ιδίως κρύες, ξηρές συνθήκες
• Τραυματισμός του δέρματος, όπως ένα κόψιμο ή ξύσιμο, ένα τσίμπημα από έντομο ή ένα σοβαρό ηλιακό έγκαυμα
• Κάπνισμα και έκθεση σε παθητικό κάπνισμα
• Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ
• Ορισμένα φάρμακα – συμπεριλαμβανομένου του λιθίου, των φαρμάκων υψηλής αρτηριακής πίεσης και των αντιελονοσιακών φαρμάκων
• Ταχεία απόσυρση κορτικοστεροειδών από το στόμα ή με ένεση

Παράγοντες κινδύνου

Ο καθένας μπορεί να αναπτύξει ψωρίαση. Περίπου το ένα τρίτο των περιπτώσεων αρχίζει στην παιδική ηλικία. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου:

• Οικογενειακό ιστορικό. Η πάθηση εμφανίζεται σε οικογένειες. Το να έχετε έναν γονέα με ψωρίαση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Και το να έχετε δύο γονείς με ψωρίαση αυξάνει ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο.
• Το κάπνισμα. Το κάπνισμα καπνού όχι μόνο αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ψωρίασης, αλλά μπορεί επίσης να αυξήσει τη σοβαρότητα της νόσου.

Επιπλοκές

Εάν έχετε ψωρίαση, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξετε άλλες παθήσεις, όπως:

• Ψωριασική αρθρίτιδα, η οποία προκαλεί πόνο, δυσκαμψία και πρήξιμο στις αρθρώσεις και γύρω από αυτές
• Προσωρινές αλλαγές στο χρώμα του δέρματος (μεταφλεγμονώδης υπομελάγχρωση ή υπερμελάγχρωση) όπου οι πλάκες έχουν επουλωθεί
• Παθήσεις των ματιών, όπως επιπεφυκίτιδα, βλεφαρίτιδα και ραγοειδίτιδα
• Παχυσαρκία
• Διαβήτης τύπου 2
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Καρδιαγγειακή νόσος
• Άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η κοιλιοκάκη, η σκλήρυνση και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου που ονομάζεται νόσος του Crohn
• Καταστάσεις ψυχικής υγείας, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η κατάθλιψη

Πηγή: mayoclinic.org