Εσύ ήξερες την ιστορία πίσω από αυτά τα τρία γνωστά εκκλησάκια της Αθήνας;
Ανακαλύπτουμε τα καλά κρυμμένα μυστικά των αθηναϊκών ναών
Οι βόλτες στους δρόμους της πρωτεύουσας είναι μάλλον από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κανείς, πόσο μάλλον όταν ο καιρός είναι τόσο καλός, που σε προτρέπει από μόνος του. Όσες βόλτες κι αν κάνουμε, όμως, πάντα θα υπάρχουν κάποια πράγματα που αγνοούμε, ακόμη κι αν περνάμε ακριβώς από μπροστά τους.
Σε αυτά ανήκουν και οι ιστορίες πίσω από τρία, γνωστά σε πολλούς, εκκλησάκια της Αθήνας, τα οποία αποτελούν μέρος του πλούσιου πολιτιστικού τοπίου της πόλης.
Μαθαίνοντας για τον Ρωσικό Ναό των Αθηνών, την Αγία Δύναμη και τον Άγιο Ιωάννη της Κολώνας, είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε καλύτερα την πολυποίκιλη πολιτιστική κληρονομιά της Αθήνας. Κι αυτό γιατί κάθε ναός έχει τη δική του μοναδική ιστορία, που συνδέεται με την αρχαιότητα και την πίστη των ανθρώπων που ζούσαν και ζουν σε αυτήν την πόλη ανά τους αιώνες.
Ρωσικός Ναός Αθηνών (Αγία Τριάδα)
Στο κέντρο της Αθήνας, μόλις λίγα μέτρα από τη Βουλή βρίσκουμε τον μεγάλου ιστορικού ενδιαφέροντος Ρωσικό Ναό Αθηνών ή αλλιώς την Αγία Τριάδα, μια από τις παλαιότερες εκκλησίες αλλά και το μεγαλύτερο μεσαιωνικό κτίριο της Αθήνας, που «κρατά» από τον 11ο αι. μ.Χ.
Πρόκειται για έναν βυζαντινό ναό που το 1847 δόθηκε στην πρεσβεία προκειμένου να καλύψει τις λατρευτικές ανάγκες της ρωσικής παροικίας της Αθήνας, ενώ το 1855, εγκαινιάστηκε και επίσημα, έπειτα από πληθώρες εργασίες και αναστηλώσεις.
Στο χώρο συναντάμε δύο ενσωματωμένα παρεκκλήσια, αφιερωμένα στους Άγιους Νικόδημο και Νικόλαο, έναν ανοιχτό υπαίθριο χώρο ενώ στο εσωτερικό θα δούμε αρκετές ιστορικές εικόνες μεγάλης αξίας.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος του βυζαντινού τοιχογραφικού διάκοσμου της Ρωσικής Εκκλησίας της Αθήνας χάθηκε, εντούτοις μπορεί κανείς να παρατηρήσει μια σπουδαία τοιχογραφία, του καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και βαυαρού φιλέλληνα, Λουδοβίκου Θείρσιου, η οποία απεικονίζει τον Απόστολο Παύλο.
Ίσως το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του εν λόγω ναού είναι το κάτω μέρος του, εκεί όπου πλέον βρίσκονται στοές, αρχαίες κολώνες και αίθουσες, ό,τι δηλαδή απέμεινε από τα υπόγεια ρωμαϊκά λουτρά που λειτουργούσαν εδώ επί Ρωμαιοκρατίας, ωστόσο η πρόσβαση δεν επιτρέπεται για όσους δεν έχουν ειδική άδεια.
T: Ρωσικός Ναός Αθηνών, Φιλελλήνων 21Α
Αγία Δύναμη
Μεταφερόμαστε για να συναντήσουμε την «Αγία Δύναμις», την επιβλητική μονόκλιτη βασιλική με καμάρα που χτίστηκε τον 16ο αιώνα, πιθανόν πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού αφιερωμένου στον μυθικό ήρωα Ηρακλή, γνωστού για τη δύναμή του, εξ ού και το όνομα του ναού.
Ο ναός, που εορτάζει κάθε 8 Σεπτεμβρίου, ημέρα γεννήσεως της Θεοτόκου, βρίσκεται στο Σύνταγμα, στη συμβολή των οδών Μητροπόλεως και Πεντέλης και ελάχιστα μέτρα μακριά από τον Καθεδρικό Ναό Αθηνών.
Η πιο εντυπωσιακή ίσως ιστορία πίσω από αυτόν τον ναό χρονολογείται κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, τότε που κάτω από την Αγία Τράπεζα, στο υπόγειο του χώρου αλλά και στο κοντινό εργαστήριο του πυροτεχνουργού Μαστρο-Παυλή (τα δύο κτίσματα που επικοινωνούσαν υπογείως μεταξύ τους), οι καλόγεροι έφτιαχναν σφαίρες, φισέκια και πυρίτιδα, τα οποία μετέφεραν μυστικά μέσα από υπόγειες και μυστικές στοές και διόδους κάτω από την Αθήνα μέχρι να φτάσουν στα χέρια των αγωνιστών της επανάστασης.
Ένα άλλο μυστήριο που αφορά την συγκεκριμένη εκκλησία αφορά την εξαφάνιση του θησαυρού και κειμηλίων της Μονής Πεντέλης από τον υπόγειο χώρο του ναού που φυλάσσονταν κατά τη διάρκεια της εισβολής του Ομέρ Βρυώνη στην Αττική το 1821.
T: Αγία Δύναμη, Μητροπόλεως 15-17 και Πεντέλης 2, Σύνταγμα
Ο Άγιος Ιωάννης της Κολώνας
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι όλοι μας έχουμε περάσει έστω και μια φορά έξω από την εν λόγω εκκλησία και κατά πάσα πιθανότητα δεν έχουμε δώσει καμία απολύτως σημασία. Λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι είναι τοποθετημένη στην πολύβουη οδό Ευριπίδου στο κέντρο της Αθήνας.
Ο ναός του Αγίου Ιωάννη της Κολώνας χρονολογείται από τον 6ο αιώνα και είναι εκκλησία αφιερωμένη στον άγιο Ιωάννη Πρόδρομο.
Για την ιστορία, λένε (χωρίς να είναι επιβεβαιωμένο) πως τα αρχαία χρόνια, σε αυτό το μέρος βρισκόταν Ασκληπιείο με μνημείο αφιερωμένο στον ήρωα- σωτήρα Τόξαρι, τον γιατρό και φιλόσοφο από την Σκυθία που με το γιατρικό του φέρεται να έσωσε τους Αθηναίους από τον μεγάλο λοιμό του 429 π.Χ.
Πιο αξιοσημείωτο, το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα, πολλοί πιστοί δένουν μεταξωτές κορδέλες στην κολώνα του ναού ελπίζοντας σε θεραπεία και ένα θαύμα από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, που σύμφωνα με την παράδοση θεράπευε τους ανθρώπους από τον πυρετό και την ελονοσία.
Τ: Άγιος Ιωάννης της Κολώνας, Ευριπίδου 70
