Σαμαρίνα: Το ορεινό χωριό της Πίνδου που θεωρείται το ψηλότερο των Βαλκανίων
Χτισμένο σε υψόμετρο 1.600 μέτρων
Το ονομαστό ορεινό χωριό της βόρειας Πίνδου, βρίσκεται κοντά στα όρια της Δυτικής Μακεδονίας με την Ήπειρο, και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.600 μέτρων. Μάλιστα, θεωρείται όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και όλων των Βαλκανίων.
«Πνιγμένη» από δάση πεύκου, οξιάς, πυξαριού και ρόμπολου, λόγω του υψόμετρού της κάθε χειμώνα «στολίζεται» από τις λευκές νιφάδες του χιονιού, το οποίο παραμένει στο χωριό σχεδόν μέχρι το Μάιο. Με την ευκαιρία, δείτε το ορεινό χωριό της Μακεδονίας που είναι βγαλμένο από παραμύθι.
Οι φυσικές ομορφιές γύρω από τη Σαμαρίνα, τα άφθονα κρύα νερά και το ιδανικό κλίμα για καλοζωία και υγεία, της έδωσαν το προσωνύμιο «Ωραία Σαμαρίνα».
Οι μόνιμοι κάτοικοί της, που τον χειμώνα παραχειμάζουν σε χαμηλότερους τόπους της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, είναι στο μεγαλύτερό τους μέρος Βλάχοι. Κύρια απασχόλησή τους είναι η κτηνοτροφία, η υλοτομία και ο τουρισμός. Οι γυναίκες υφαίνουν χοντρά μάλλινα υφάσματα, κουβέρτες και χαλιά.
Αξιοθέατα
Η Μεγάλη Παναγιά, ο μητροπολιτικός ναός της Σαμαρίνας, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Είναι μεγάλων διαστάσεων βασιλική με γυναικωνίτη, η οποία κτίστηκε σύμφωνα με την επιγραφή στη νότια είσοδο του ναού στις 15 Ιουλίου 1816. Στο ιερό του ναού φύτρωσε περί το 1850 ένα πεύκο, το οποίο εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα. Ο ναός εσωτερικά είναι αγιογραφημένος από τους ντόπιους αγιογράφους Χ. και Ι. Παπαϊωάννου, και σύμφωνα με επιγραφή ο ναός ιστορήθη το 1829.
Έχει επίχρυσο ξυλόγλυπτο μπαρόκ τέμπλο και ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης ο δεσποτικός θρόνος και ο άμβωνας. Το 1876 κτίστηκε στη νοτιοδυτική γωνία του ναού τριώροφο κωδωνοστάσιο. Λόγω κινδύνου μερικής κατάρρευσης του ανατολικού τοίχου, έχουν γίνει εργασίες στερέωσης, με κατασκευή τσιμεντένιων στηριγμάτων και μεταλλικών αντηρίδων.
Ο ναός του Αγίου Αθανασίου. Ο ναός κτίστηκε στα τέλη του 18ου ή στις αρχές του 19ου αιώνα και αποτελεί τον παλαιότερο σωζόμενο ναό της Σαμαρίνας. Ο ναός είχε ερειπωθεί τη δεκαετία του 1960 αλλά στη συνέχεια αποκαταστάθηκε. Είναι τρίκλιτη βασιλική με γυναικωνίτη.
Ο ναός του Προφήτη Ηλία βρίσκεται δυτικά του οικισμού, πάνω σε λόφο. Ο ναός χρονολογείται από το 1800. Είναι τρίκλιτη βασιλική με γυναικωνίτη και νάρθηκα. Οι τοιχογραφίες του ναού χρονολογούνται από το 1828 σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, αλλά πολλές καλύφθηκαν με ξυλεία τύπου ραμποτέ τη δεκαετία του 1980. Στα βόρεια του ναού βρίσκεται παρεκκλήσι του 1877 αφιερωμένο στον άγιο Κοσμά.