Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες: Η ατζέντα με φόντο τις απειλές Τραμπ – Τι ζητά ο Μητσοτάκης

Στις Βρυξέλλες θα συγκεντρωθούν σήμερα Πέμπτη (6/3) οι 27 ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ, με την ευρωπαϊκή άμυνα και το ζήτημα της Ουκρανίας να είναι τα δύο θέματα που θα πέσουν στο τραπέζι των διαπραγματέυσεων.

Με φόντο τις απειλητικές διαθέσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στην Ουκρανία, που αντηχούν και στην Ευρώπη, θα αναζητήσουν τη χρυσή τομή, ώστε επιτέλους η Ευρώπη να ενισχύσει την κοινή της άμυνα.

Η ανάγκη αμυντικής αυτονομίας της Ευρώπης είναι βασική θέση της Αθήνας, η οποία πολλές φορές έχει μιλήσει για την ανάγκη «ενηλικίωσής» της. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στην παρέμβασή του στην ΄Εκτακτη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αναμένεται να επαναλάβει ότι η σημερινή γεωπολιτική συγκυρία διαρκών ανατροπών και αβεβαιότητας, απαιτεί τολμηρά και φιλόδοξα μέτρα για την ενίσχυση των δυνατοτήτων άμυνας των κρατών – μελών, τα οποία θα ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα, όπως θα τονίσει.

Η θέση της Αθήνας

Το πακέτο για την άμυνα (REARM Europe), ύψους 800 δις ευρώ, που ανακοίνωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν, χαιρετίστηκε αμέσως από τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος σημείωσε ότι αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της συλλογικής ευρωπαϊκής ασφάλειας.

Άλλωστε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην παρέμβαση για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας που είχε κάνει πρόσφατα με άρθρο του στους Financial Times, είχε προτείνει τη δημιουργία ενός νέου ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού εργαλείου ύψους 100 δις που θα μπορεί να χρηματοδοτήσει επενδύσεις στην άμυνα.

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός, στη σημερινή του παρέμβαση, πρόκειται να τονίσει ότι απαιτούνται διευκρινίσεις σε σημαντικές παραμέτρους, όπως η πρόταση για την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες στους εθνικούς προϋπολογισμούς.

Η θέση της Ελλάδας είναι ότι η ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής πρέπει να αφορά όλα τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. Να είναι δηλαδή ισότιμη η μεταχείρισή τους, ανεξάρτητα από το αν ήδη καλύπτουν τον στόχο του ΝΑΤΟ για αμυντικές δαπάνες, που φθάνουν το 2% του ΑΕΠ, ή αν βρίσκονται κάτω από αυτόν τον πήχη.

Πρωτοβουλία Μητσοτάκη και ευρωπαϊκή άμυνα

Ο πρωθυπουργός έχει καταθέσει προς έγκριση από τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που θα πραγματοποιηθεί νωρίς το πρωί της Πέμπτης, λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, Διακήρυξη για την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας και αύξησης της χρηματοδότησής της.

Οι αιχμές του Έλληνα πρωθυπουργού

Σε ό,τι αφορά τις τελευταίες εξελίξεις με την Ουκρανία και την αμερικανική προσέγγιση στον πόλεμο με τη Ρωσία, ο πρωθυπουργός θα τονίσει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να μιλά με ενιαία φωνή για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, όπως είναι η πιθανότητα μιας ειρηνικής διευθέτησης στην Ουκρανία και η διασφάλιση της ειρήνης.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αφήσει σαφείς αιχμές κατά του Γάλλου προέδρου και του Βρετανού πρωθυπουργού για τις Συνόδους που συγκάλεσαν τις τελευταίες εβδομάδες, χωρίς την παρουσία της Ελλάδας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Η θέση της Αθήνας είναι ότι οι άτυπες Σύνοδοι των κυρίων Μακρόν και Στάρμερ δε βοηθούν προς την επιθυμητή κατεύθυνση της στήριξης της Ουκρανίας για μια ειρηνική λύση και ότι αντιθέτως, ενισχύουν την εντύπωση μιας περαιτέρω διαιρεμένης Ευρώπης.

Η θέση της Ελλάδας για τον ρόλο της Αμερικής

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη Σύνοδο Κορυφής – στην οποία θα παρέμβει με τηλεδιάσκεψη και ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι – αναμένεται να υπογραμμίσει ότι η Ευρώπη οφείλει να συνεχίσει να συζητά με την αμερικανική πλευρά και να γεφυρώσει τις διαφορές υπέρ μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία, με αμερικανική στήριξη στις εγγυήσεις ασφαλείας.

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός θα τονίσει ότι είναι σημαντική η στήριξη της Ουκρανίας και η ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων, ώστε να διαθέτει αξιόπιστη αποτροπή και να είναι σε θέση να «υπερασπιστεί την ελευθερία της».

Τα «αγκάθια»

Η θέση αυτή της Αθήνας, που απηχεί και τις θέσεις άλλων χωρών, βρίσκει εμπόδια, καθώς Ουγγαρία και Σλοβακία έχουν θέσει ανοιχτά τις διαφωνίες τους σε μια κοινή στάση στήριξης της Ουκρανίας.